Koty dla alergika – które rasy kotów nie uczulają?

Alergie to przekleństwo XX i XXI wieku. Można mieć alergię na truskawki, ogórki, czekoladę, roztocza, konkretne leki, a także na zwierzęta domowe. Szacuje się, że około 10 procent ludzkiej populacji wykazuje reakcje alergiczne na białko obecne w kociej ślinie. Alergia na koty, która dotyka miłośnika tych zwierząt, to naprawdę złośliwość losu. Na szczęście można spróbować los przechytrzyć, czyli nauczyć się żyć z kotem i alergią pod jednym dachem lub dobrać odpowiedniego kota dla alergika.

Co wywołuje alergię na koty?

Czynnikiem, który wywołuje alergię na kota u człowieka, jest białko Fel D1. Wbrew powszechnej opinii nie jest ono zawarte w sierści. Białko Fel D znajduje się w ślinie, naskórku i w wydzielinie gruczołów łojowych skóry kotów. Alergia po kontakcie z sierścią kota występuje, ponieważ mruczek podczas wylizywania się zostawia tam swoją ślinę, a w niej wspomniany alergen. Na futrze znajduje się również łój.

Białka po wyschnięciu mogą unosić się w powietrzu. Z tego powodu reakcja alergiczna bywa bardziej odczuwalna szczególnie w ciepłych i suchych pomieszczeniach. W efekcie uczulenie objawiające się kaszlem, łzawieniem, wysypką czy problemami ze stron układu oddechowego występuje po bezpośrednim kontakcie z kotem lub podczas przebywania w pomieszczeniu, w którym wcześniej znajdował się zwierzak.

Czy istnieją koty hipoalergiczne?

Choć niektóre rasy kotów są reklamowane jako nieuczulające, nie istnieje kot, który byłby stuprocentowo hipoalergiczny. Co prawda pewna firma kilka lat temu donosiła o stworzeniu kota całkowicie nieuczulającego (kot Ashera), ale należy na te rewelacje patrzeć z dużą dozą sceptycyzmu.

Oczywiście można wyróżnić rasy rasy, które wykazują mniejszą tendencję do wydzielania alergenów. Nie ma jednak takiego kota, który nie miałby potencjału alergizującego.

Jak wybrać kota dla alergika?

Chyba nie musimy przypominać, że kot to nie maskotka. Unikaj więc sytuacji, w której zaadoptujesz „hipoalergicznego” kota, by sprawdzić, czy dobrze się z nim czujesz. Zanim podejmiesz decyzję o wzięciu kota pod swój dach, koniecznie spędź z nim kilka godzin. Najlepiej, abyś miał okazję przebywać z nim w różnorakim otoczeniu, ale przede wszystkim w tym, w którym on sam jest na co dzień. W ten sposób zobaczysz, jak reagujesz na alergeny, które zostawia, ocierając się o kanapę, stoły.

Co jeszcze warto wziąć pod uwagę, wybierając kota dla alergika? Oto kilka wskazówek:

• kocury wytwarzają więcej alergenów niż kocice, ze względu na większą ilość gruczołów łojowych w skórze;
• wykastrowane samce produkują mniej białka Fel D niż samce niewykastrowane;
• kocięta wytwarzają mniej alergenów niż dorosłe osobniki;
• ciemne koty uczulają bardziej niż jasne, przynajmniej według niektórych badań.

Biorąc pod uwagę powyższe informacje, w przypadku kotów nierasowych najlepszym wyborem dla alergika może okazać się kotka o jasnym umaszczeniu. To jednak tylko pewna wskazówka, a nie żelazna reguła. Trzeba sobie zdawać sprawę z faktu, że np. do tej pory nie wiadomo, jaki jest związek pomiędzy produkcją białka Fel D a kolorem kociej sierści. Jedne badania go potwierdzają, a inne nie widzą związku.

Jakie poleca się koty dla alergików?

Faktem jest, że niektóre rasy kotów mniej uczulają, ponieważ w ich ślinie znajduje się mniej białka Fel D odpowiedzialnego za reakcje alergiczne u ludzi. Jednak i one mogą powodować alergie – wszystko zależy od indywidualnych reakcji danego człowieka na danego kota. Dlatego zawsze należy rozważać sytuację konkretnego kota i konkretnego człowieka-alergika. Zamiast mówić o rasach hipoalergicznych, właściwiej jest mówić o rasach kotów, które mniej uczulają. Oto nasza złota dziesiątka ras kotów polecanych dla alergika:

• devon rex,
• cornish rex,
• kot jawajski,
• sfinks,
• kot balijski,
• kot orientalny krótkowłosy,
• kot rosyjski niebieski krótkowłosy,
• kot syberyjski,
• neva masquarade,
• kot bengalski.

Devon rex

Devon rex to kot wystarczająco niezależny, by świetnie odnaleźć się w przeciętnej pracującej rodzinie, której członkowie spędzają sporo czasu poza domem. Równocześnie devon rex jest kotem bardzo emocjonalnym, silnie przywiązanym do domowników, bez szczególnego wyróżniania któregoś z nich – obdziela miłością hojnie i sprawiedliwie. Ponieważ jego sierść jest krótka i mniej linieje, devon rex może być jednym z kotów dla alergików.

Cornish rex

Cornish rex gorzej znosi samotność niż devon rex – potrzebuje człowieka jak powietrza. To kot towarzyski i łagodny, kochający ludzi, nawet obcych, przyjaźnie nastawiony, bardzo aktywny i żywiołowy. Uwielbia zabawy ze swoim opiekunem i wita w drzwiach domowników powracających z pracy, szkoły i ze sklepu. Potrafi nawet machać ogonem jak pies, okazując w ten sposób swoją radość. On również mniej linieje, a co za tym idzie, mniej kociej sierści krąży po mieszkaniu. Może być rozpatrywany w kategorii kota dla alergików.

Kot jawajski

Kot jawajski zwany jest też kotem orientalnym długowłosym. Bardzo inteligentny i rozmowny – cechy odziedziczone po syjamskich przodkach. Świetnie dogaduje się z opiekunem. Ba, potrafi gadać godzinami. O wszystkim. Patrzy przy tym głęboko w ludzkie oczy, odmiałkuje w odpowiedzi na twoje słowa. Naprawdę cię rozumie i naprawdę z tobą rozmawia, a nie tylko miauczy dla miauczenia. Z łatwością uczy się sztuczek i jest bardzo lojalny względem opiekuna.

Sfinks

Do tej grupy należy kilka podobnych z wyglądu ras: peterbald, sfinks kanadyjski i sfinks doński. Łączy je mierna okrywa włosowa lub niemal całkowity brak sierści. Ponieważ ilość sierści krążącej po mieszkaniu jest bardzo mała, mniej jest też kocich alergenów. Mogą to być więc koty dla alergików, jednak pod pewnymi warunkami...

Niemal bezwłose koty rasy sfinks chętnie śpią z opiekunami w jednym łóżku. Niestety, nawet taki kot nie powinien mieć dostępu do sypialni alergika. Alergeny są nadal obecne na kociej skórze, łatwo mogą podrażnić alergika. Tylko kto oparłby się dotykowi aksamitnej skóry sfinksa, grzejącej ludzką skórę… Cóż, bycie alergikiem-kociarzem to naprawdę ciężki kawałek chleba.

Kot balijski

Kot balijski to długowłosa odmiana kota syjamskiego. Równie rozgadana i inteligentna co siostrzany kot jawajski. Świetny koci kompan – do towarzystwa, zabaw i długich pogadanek. Z natury optymista. Jako jeden z niewielu kotów produkuje mniej białka Fel D odpowiedzialnego za reakcje alergiczne. Dodatkowo jego długi włos okrywowy mniej linieje, dzięki czemu alergizujące białko nie roznosi się po całym domu.

Kot orientalny krótkowłosy

Kot orientalny krótkowłosy to siostrzana rasa kota syjamskiego, licząca ponad 300 odmian barwnych. Nieco mniej wokalizujący niż syjam, ale nadal to bardzo rozmowny kot. Równie inteligentny, szybko uczący się, lojalny i aktywny. Nie lubi być sam w domu. Potrzebuje człowieka lub drugiego kota z grupy orientalnej do towarzystwa. Może być brany pod uwagę jako kot dla alergików.

Kot rosyjski niebieski krótkowłosy

Kot rosyjski niebieski krótkowłosy to kot o intensywnie zielonych oczach i eleganckim umaszczeniu srebrzysto-niebieskim, którego urok podkreśla gracja ruchów charakterystyczna dla tej rasy. Choć lubi przebywać w towarzystwie człowieka, dobrze znosi też samotność, co czyni go idealnym kotem dla zapracowanych singli. Wyróżnia go jeszcze jedna cecha – kształt pyszczka, ten kot wygląda, jakby wciąż się tajemniczo uśmiechał, niczym kocia Mona Lisa.

Kot syberyjski i neva masquerade

Kot syberyjski i neva masquerade to rasy naturalne, czyli powstałe bez ingerencji człowieka. Te dwie siostrzane rasy rodem z Rosji różnią się tylko umaszczeniem. Uważane w swojej ojczyźnie za pospolite dachowce, poza nią zdobywają coraz większą popularność. Dlaczego uważa się je za koty dla alergików?

Choć mają półdługą szatę, na dodatek dwuwarstwową, to jednak uczulają w mniejszym stopniu. Odkryto, że w ich ślinie znajduje się mniej uczulającego białka Fel D, podobnie jak u kota balijskiego. Kontakt z takim kotem może więc wywołać znacznie słabsze reakcje alergiczne u osób cierpiących na uczulenie.

Kot bengalski

Kot bengalski jest piękny, dziki z wyglądu i obdarzony aksamitną sierścią. Stosunkowo mało linieje, dlatego jest kolejnym typem dla kociarza-alergika. To rasa bardzo aktywna, zwinna i energiczna, kochająca ruch i zabawy. Musisz mu je zapewnić, rozbudować dom wzwyż, kupić wysoki drapak lub półki na ścianach – wtedy będzie szczęśliwy.

Kot dla alergika – podsumowanie

Kociarz z alergią nie ma łatwo… Pamiętaj, że twoje zdrowie powinno stać na pierwszym miejscu. Jeśli w towarzystwie kota twoje dolegliwości alergiczne naprawdę się nasilają, unikaj kontaktu ze zwierzętami i nie ryzykuj. Jeśli jednak czujesz, że odpowiednia higiena i mądry wybór mruczka są w stanie zneutralizować efekty uczulenia, śmiało! Do dzieła!

współautorzy: Agata Kufel, Joanna Nowakowska, Julia Dzierżak