Sekrety kociego snu. Czy koty lunatykują?

Stereotyp dotyczący kociego trybu życia, według którego mruczek jest zwierzęciem zdecydowanie nocnym, nie jest prawdziwy. W rzeczywistości kot preferuje godziny wieczorne oraz poranne, jako pory najbardziej „atrakcyjne” dla swoich ulubionych czynności: patrolowania terenu, polowania oraz zabawy. Być może to właśnie z tego powodu niektórzy opiekunowie, którzy w tym czasie pragną już bądź jeszcze spać, mogą odnieść wrażenie, że ich ożywiony pupil… lunatykuje.

Czym właściwie jest lunatykowanie i czy koty lunatykują?

Lunatykowanie (inaczej somnambulizm) kojarzy się z nieświadomą nocną aktywnością, głównie chodzeniem podczas snu. Jest to zaburzenie, które według różnych szacunków dotyka od kilku do kilkunastu procent ludzi, zwłaszcza dzieci. A jak rzecz się ma w przypadku kotów? Czy mruczek także potrafi lunatykować?

Być może niektórzy kociarze poczują się rozczarowani, ale odpowiedź brzmi: nie. W jaki sposób naukowcy doszli do takiego wniosku? Poza oczywistą obserwacją dobowej aktywności zwierząt, podczas której nie zaobserwowano chodzenia podczas snu – za wyjątkiem przypadków związanych z urazem mózgu – badacze porównali także czynności neuronów u człowieka oraz kota.

Mózgi obu gatunków są bardzo podobne do siebie, jeśli chodzi o śnienie. Zarówno ludzie, jak i mruczki podczas snu przechodzą przez fazę REM, która „produkuje” rozmaite obrazy, odbierane przez nas jako marzenia senne. W tym czasie hipokamp (część mózgu odpowiadająca między innymi za przetwarzanie wspomnień i snów) wykazuje aktywność elektryczną, która zarówno u kota, jak i człowieka jest taka sama.

Dlaczego GABA jest istotny?

Jeśli chodzi o lunatykowanie, naukowcy zauważyli jednak pewne różnice w funkcjonowaniu mózgu. Czynnikiem, z powodu którego nie poruszamy się podczas snu, jest pewien neuroprzekaźnik, zwany GABA (kwas gamma-aminomasłowy). Wykazuje on silne właściwości hamujące ruch. Jego niedobór może być przyczyną nadmiernego pobudzenia, niepokoju, a nawet epilepsji. Podczas snu zbyt niski poziom GABA sprawia, że mięśnie tracą swoje właściwe napięcie, co prowadzi do nieprzyjemnych szarpnięć. U ludzi może dojść także do epizodów somnambulizmu, natomiast nie mają one miejsca u kotów, które co najwyżej mogą drgać czy ruszać łapkami w fazie REM.

Istnieją jednak wspomniane wyżej wyjątki: osobniki, które doznały uszkodzenia mózgu. Francuski profesor uniwersytecki, dr Michel Jouvet, przeprowadził pewien eksperyment, w którym wzięły udział zwierzęta ze zmianami widocznymi w tzw. miejscu sinawym, znajdującym się w pniu mózgu. Mruczki te funkcjonowały zupełnie normalnie, kiedy nie spały, natomiast podczas snu, kiedy wchodziły w fazę REM, ich zachowanie różniło się od zachowania zdrowych zwierząt – koty te zaczynały się poruszać i sprawiały takie wrażenie, jakby próbowały „odegrać” sceny ze swoich marzeń sennych. Badania dr Jouveta skomentował następnie neurolog weterynaryjny, Adrian A. Morrison, który stwierdził, że faza REM u mruczków może wiązać się z pewną aktywnością ruchową, na przykład poruszaniem głowy, które przypomina obserwowanie ofiary.

Czy możesz spać spokojnie? 

Twój kot śni podobnie jak ty, o czym świadczy taka sama aktywność hipokampu. Natomiast sam somnambulizm wydaje się być zaburzeniem snu, występującym jedynie u człowieka. Możesz spać spokojnie, twój mruczek najprawdopodobniej nie wybierze się w nocny nieświadomy obchód po mieszkaniu. Jeżeli jednak niepokoi cię zachowanie zwierzaka i masz wrażenie, że jego świadomość podczas przemieszczania się jej nieprawidłowa, koniecznie skontaktuj się z weterynarzem, aby wykluczyć potencjalne choroby i zaburzenia, które objawiają się między innymi zmianami w rytmie snu.

Źródło: https://allaboutcats.com/