14.11.2021
Czy koty mają łokcie i kolana? Tajemnice kociej anatomii
Nikoletta Parchimowicz
Ten tekst przeczytasz w 6 minut
Psy i koty są często nazywane naszymi „czworonożnymi przyjaciółmi”, ale czy posiadanie czterech nóg oznacza, że koty mają cztery kolana? Czy pozbawione są łokci i czy kocie stawy wyginają się odwrotnie niż u człowieka?
fot. Shutterstock
- Choć może trudno w to uwierzyć, koty mają łokcie i kolana
- Trudności w określeniu, gdzie kot ma łokieć czy kolano wynikają z tego, że zwierzęta te poruszają się na palcach, a nie na całych stopach
- Staw łokciowy – to staw zawiasowy umożliwiający ruch zginający i prostujący
- Staw kolanowy stanowi połączenie kości udowej z kością piszczelową oraz rzepką
- Lokalizacja łokci i kolan u kotów jest inna niż u ludzi. Ludzkie kolana i łokcie są w połowie kończyn. U kotów natomiast znajdują się one znacznie wyżej
- Czasami można spotkać się z pojęciem „odwróconych stawów”. Mówi się, że koty mają łokcie i kolana, lecz wyginają się ona odwrotnie niż u człowieka. Takie stwierdzenie wynika ze złego rozumienia lokalizacji zarówno stawu łokciowego, jak i kolanowego u kotowatych
- Koty mają również nadgarstki, ramiona, biodra i stawy skokowe
- Na przykładzie kocich kończyn zauważyć można wiele podobieństw pomiędzy człowiekiem a kotem, ale i różnic. Nie tylko w budowie, ale przede wszystkim w funkcji poszczególnych narządów
Istnieje wiele pytań, na które trudno znaleźć odpowiedź. Czy kosmici istnieją? Co dzieje się ze skarpetkami w pralce? Ile waży koń trojański? I coś, co nurtuje kociarzy. Czy koty mają łokcie i kolana? Tak się składa, że na to ostatnie pytanie akurat znamy odpowiedź!
Czy koty mają łokcie i kolana?
Odpowiedź na pytanie, czy koty mają łokcie i kolana, jest oczywista – tak! To w końcu ssaki. Koci układ kostny jest tak naprawdę bardzo podobny do naszego. Tylko mruczki inaczej z niego korzystają. Stąd natura nieco go zmodyfikowała. Trudności w określeniu, gdzie kot ma nadgarstek, łokieć, kolano czy piętę wynikają tak naprawdę z tego, że zwierzęta te poruszają się na palcach, a nie na całych stopach! A to z kolei przesuwa nam nieco całą percepcję na kocie kończyny.
Jakie kończyny ma kot?
Jedną z przeszkód w określeniu tego, ile i czy w ogóle kot ma łokcie lub kolana, jest różnorakie określanie kończyn tych zwierząt. Mówi się, że kot ma cztery łapy. Czyli dla niektórych osób kot ma cztery nogi. To znaczy, że ma cztery kolana i zero łokci? No nie. Choć koty chodzą na czterech łapach, to przednie zdecydowanie pełnią rolę rąk, ramion (łapią, drapią, ściskają, przesuwają, przyciągają). Tylne natomiast sprawdzają się stricte jako kończyny służące do przemieszczania się, skakania itp. Trafne zdaje się więc określenie, że choć kot ma cztery łapy, to tylne kończyny wyposażone są w kolana, natomiast przednie kończyny w łokcie.
Kocie łokcie i kolana
Oto krótka charakterystyka kocich stawów łokciowych i kolanowych.
Staw łokciowy – to staw zawiasowy, umożliwiający ruch zginający i prostujący. W stawie łokciowym łączą się trzy kości: kość ramienna, promieniowa i łokciowa. Pozostałe części stawu łokciowego to chrząstka, która łączy kości i umożliwia im poruszanie się oraz płyn, który sprawia, że wszystko działa, jak należy.
Staw kolanowy – to bardziej skomplikowany system niż łokieć. Staw kolanowy stanowi połączenie kości udowej z kością piszczelową oraz rzepką. Istnieją dwa różne ruchome stawy zaangażowane w ruch kolana. Staw zawiasowy udowo-piszczelowy łączy kość udową z jedną z dwóch kości podudzia – kością piszczelową. Działa on podobnie jak staw łokciowy, umożliwiając zginanie i prostowanie kolana, ale także pewną rotację. Staw udowo-rzepkowy również bierze udział w ruchach wyprostnych stawu kolanowego. Rzepka znajduje się w rowku kości udowej. Gdy kot idzie, rzepka przesuwa się w górę i w dół, pomagając wyprostować staw.
Staw zawiasowy i staw kolanowy współpracują ze sobą, ale są technicznie oddzielone. Wszystko spajają dwa duże pasma tkanki zwane więzadłami, które tworzą kształt krzyża na kolanie kota.
To co z tymi łokciami i kolanami? Gdzie one są?
Lokalizacja łokci i kolan u kotów jest inna niż u nas. Ludzkie kolana i łokcie są w połowie kończyn. U kotów natomiast znajdują się one znacznie wyżej, bliżej ramion i bioder. To, co najczęściej uważa się za kocie kolana – jest tak naprawdę stawem skokowym. Kolana są ukryte bliżej biodra. Tak samo wygląda sytuacja w przednich łapkach. To, co najczęściej uważa się za kocie łokcie, to dopiero nadgarstki. Łokieć znajduje się tuż przy paszce.
Odwrócone stawy
Czasami można spotkać się z pojęciem „odwróconych stawów”. Mówi się, że owszem – koty mają łokcie i kolana, lecz wyginają się ona odwrotnie niż u człowieka. Takie stwierdzenie wynika tylko i wyłącznie ze złego rozumienia lokalizacji zarówno stawu łokciowego, jak i kolanowego u kotowatych. A dokładniej rzecz ujmując – pomylenia ich analogicznie z nadgarstkiem tylnym i stawem skokowym. Bo jeśli za łokieć uznać koci nadgarstek, a za kolano – piętę, to wyszłoby na to, że faktycznie wyginają się one odwrotnie niż u ludzi.
Tymczasem prawda nie jest wcale skomplikowana. Kot ma wszystko na miejscu i wygina mu się też wszystko w prawidłową stronę. Jedyny „haczyk” jest taki, że stawy łokciowe i kolanowe usytuowane są stosunkowo wysoko i nie widać ich na pierwszy rzut oka.
A co z kostkami, ramionami i biodrami?
Czy skoro koty mają łokcie i kolana, to czy mają również nadgarstki i kostki? A co z ramionami i biodrami? Koty mają nadgarstki na każdej przedniej łapce. Składają się z siedmiu małych kości połączonych trzema małymi stawami. Wszystkie te ruchome części sprawiają, że łapy kota są tak zwinne i elastyczne. Umożliwiają mruczkom wspinanie się, manipulowanie zabawkami, a nawet łapanie owadów przednimi łapkami.
Koty mają też ramiona, ale różnią się one od ramion człowieka. Staw barkowy kota to przegub kulisty, podobny do ludzkiego. Jednak łopatki i obojczyki kota nie są przyczepione do innych kości tak jak nasze. Zamiast tego są utrzymywane w miejscu przez mięśnie. To właśnie dzięki takiej budowie koty poruszają się tak swobodnie i potrafią wszędzie się wcisnąć.
Tylne łapki również posiadają kostki zwane inaczej stawem skokowym. To ten obszar kociej nogi jest najczęściej mylony z kolanem. To skomplikowany staw, zawierający siedem kości skokowych i cztery kości śródstopia. Biodra kota są podobne do bioder człowieka, z dwiema kośćmi udowymi łączącymi się z miednicą (kość biodrowa) przez przegub kulisty.
Ciekawostka
Ludzie mają 206 kości, podczas gdy koty mają ich około 244.
Koty są podobne do ludzi
Po odkryciu pełnego kodu genetycznego kotów naukowcy dowiedzieli się, że ludzie i koty są naprawdę blisko spokrewnieni. Mamy 90% tego samego DNA i czyni nas to jednymi z najbliższych krewnych w świecie zwierząt. Z tego powodu kocia anatomia była często badana w kontekście poznawania budowy ludzkiego ciała. Na przykładzie kocich kończyn zauważyć można wiele podobieństw, ale i różnic. Nie tylko w budowie, ale przede wszystkim w funkcji. Ludzie nie muszą być tak szybcy, zwinni i elastyczni, a koty nie muszą chodzić na dwóch nogach ani pisać na komputerze. Z tego powodu ludzkie dłonie są o wiele bardziej skomplikowane w budowie niż łapy kota, a kręgosłup kota ma więcej kości niż ludzki. Jednak w kwestii łokci i kolan jesteśmy nieomal identyczni – zarówno my, jak i koty mamy ich po dwie sztuki!
Miłośniczka kotów, catsitterka, behawiorystka. Piszę o kotach od wielu lat. O ich naturze uczę się natomiast, odkąd pamiętam. Czuję z kotowatymi niesamowitą więź i porozumienie.
Zobacz powiązane artykuły
02.10.2024
Kot Nubijski – tajemniczy przodek naszych domowych pupili
Ten tekst przeczytasz w 3 minuty
Kot nubijski (Felis lybica lybica), nazywany także dzikim kotem afrykańskim, jest bezpośrednim przodkiem dzisiejszego kota domowego. Żyjąc na terenach północnej Afryki i Bliskiego Wschodu, ten niezwykły dziki kot do dziś pozostaje kluczem do zrozumienia ewolucji naszych domowych pupili.
undefined
19.09.2024
Dlaczego koty kochają polować na sznurki?
Ten tekst przeczytasz w 2 minuty
Kotom niewiele trzeba, by zachęcić je do zabawy. Weź w dłoń sznurek i zobaczysz, jak oczy twojego pupila rozbłysną.
undefined
10.09.2024
5 typów kocich osobowości. Jakim jest twój kot?
Ten tekst przeczytasz w 4 minuty
Rude są ciapowate, a szylkretki nieprzewidywalne? Zapomnij o stereotypach. Tym razem głos zabierają naukowcy.
undefined