Jak widzi kot? Sprawdź, czy koty widzą kolory!

Kocia i ludzka wizja świata znacznie się od siebie różnią. Choć zarówno ludzie, jak i koty mają parę oczu usytuowaną z przodu głowy, to sposoby ich działania nieco się od siebie różnią. Wynika to oczywiście z odmiennego trybu życia i przeznaczeń tego ważnego zmysłu. Czy koty widzą od nas lepiej? A może gorzej? Czy koty widzą kolory? Jeśli tak, to jakie? By zrozumieć, jak koty widzą świat, przyjrzyjmy się nieco bliżej kociemu oku.

Jak zbudowane jest kocie oko?

Jedna z głównych różnic pomiędzy okiem ludzkim a kocim leży w siatkówce. Siatkówka to warstwa tkanki zawierająca komórki fotoreceptorów znajdujące się z tyłu oka. Te fotoreceptory są odpowiedzialne za transformację promieni świetlnych na sygnały elektryczne, które są następnie przetwarzane przez komórki nerwowe w mózgu, czyli „tłumaczone” na obrazy.

Istnieją dwa rodzaje komórek fotoreceptorowych na siatkówce: czopki i pręciki. Pręciki są wrażliwe na natężenie światła i pozwalają na widzenie czarno-białe. Zatem widzenie w nocy, widzenie peryferyjne, wykrywanie jasności i odcieni szarości to zadanie właśnie pręcików. Czopki to fotoreceptory odpowiedzialne za widzenie dzienne i postrzeganie kolorów. U ludzi występują w trzech odmianach, wrażliwych na światło niebieskie, zielone i czerwone. Czopki są też odpowiedzialne za ostrość obrazu.

Jak widzi kot?

Już po tym opisie łatwo odgadnąć, czego jest więcej w kocim oku. Koty dużo lepiej radzą sobie w ciemności niż ludzie. Wyłapują najmniejsze źródło światła. Na bakier są jednak z ostrością. Posiadają zatem o wiele więcej pręcików, ale jednocześnie wyposażone są w mniejszą ilość czopków niż ludzie. Ponadto koty mają nieco lepsze pole widzenia niż my. Pole widzenia to obszar, w którym oczy skupiają się na jednym punkcie. Innymi słowy, koty lepiej widzą przedmioty znajdujące się na wprost, powyżej, poniżej i po bokach (pole widzenia kotów wynosi 200 stopni; ludzi – 180 stopni).

Widzenie peryferyczne kotów (czyli łapane „kątem oka”) jest szersze niż ludzkie, liczy 30 stopni po prawej i lewej stronie. Ludzkie – tylko 20 stopni. Mimo zamazanego obrazu w peryferyjnym polu koty świetnie dostrzegają w nim ruch.

Czy koty widzą kolory?

A co z widzeniem kolorów? Czy to prawda, że ​​mruczek widzi tylko odcienie szarości? Nie, to nieprawda. Koty widzą z zabarwieniem niebiesko-fioletowym, zielonym i żółtym. Nie dostrzegają czerwieni, podobnie jak psy. Są w stanie odróżnić odcienie niebieskiego i fioletu. Gorzej wychodzi im za to wyodrębnianie różnic w barwach czerwonych. Czerwone obiekty postrzegane są przez kocie oko jako żółtawe.

A więc czy koty widzą kolory? Wygląda więc na to, że koty widzą i rozróżniają odcienie zieleni, niebieskiego, żółtego i szarego, ale wszystko, co jest czerwonawe lub różowe, wygląda dla nich również jak odcienie niebieskiego lub zielonego. Ich wizja przypomina odrobinę widok pod wodą, gdy wszystko wokół jest nieco wyprane. Podobnie widzą ludzie, którzy mają problemy z rozróżnianiem kolorów.

Co ciekawe, koty widzą kolory, których nie dostrzega ludzkie oko. Kot jest w stanie zobaczyć pasmo ultrafioletu, które blokuje ludzka soczewka. Umożliwia to kotom m.in. dostrzeganie fluorescencyjnych śladów moczu.

Czy kot widzi w ciemności?

Chociaż koty mają problem z widzeniem niektórych kolorów, w zamian doskonale radzą sobie po zmroku. Gdy zapada ciemność, ludzie tracą zdolność rozpoznawania kształtów i odległości. Koty wręcz przeciwnie – przy słabym oświetleniu widzą 6-8 razy lepiej niż ludzie. Zawdzięczają to o wiele większej ilości pręcików na siatkówce. Jednak nawet koty nie zobaczą nic w absolutnej ciemności.

Ich wrażliwość na nawet najmniejsze natężenie światła polepsza tzw. błona odblaskowa za siatkówką. Fotony się od niej odbijają i mogą ponownie trafić w siatkówkę, mają więc większą szansę pobudzić światłoczułe komórki. Pręciki są również skuteczniejszym rejestratorem ruchu – to dlatego koty dużo lepiej sobie radzą ze śledzeniem szybko poruszających się obiektów, takich jak myszy czy owady.

Jak widzi kot? Ostrość widzenia

Ostrość widzenia kotów jest gorsza od ludzkiej – centralne ostre pole jest znaczenie węższe niż ludzkie. Powodem jest mniejsza ilość czopków (fotoreceptorów) odpowiedzialnych nie tylko za widzenie barwne, ale i ostrość oraz brak plamki żółtej, czyli nagromadzenia czopków na siatkówce.

Koty widzą ostro przedmioty bliskie (ale nie za bliskie) oddalone od nich do około 6 metrów. Ludzie – do 50-60 metrów. Bardziej oddalone obiekty są dla kotów lekko rozmazane i przymglone, podobnie jak u krótkowidzów. Koty widzą nieostro także przedmioty znajdujące się tuż przed ich nosami – chyba że te przedmioty się poruszają (reagują więc pręciki, a nie czopki).

Nickolay Lamm i świat oczami kota

Dzięki Nickolay Lammowi, artyście z Pittsburgha w Pensylwanii, możemy na własne oczy zobaczyć, jak widzi kot. Ten 25-letni twórca spędził wiele godzin, poszukując naukowych doniesień o zmyśle wzroku u kotowatych, a następnie porównując je z ludzkim wzrokiem. Wszystko w konsultacji z ekspertami w dziedzinie okulistyki weterynaryjnej z kilku niezależnych ośrodków w Stanach: z Uniwersytetu Pensylwanii u dr. Kerry’ego L. Ketringa z All Animal Eye Clinic w Whitehall oraz dr D.J. Haeusslera z The Animal Eye Institute w Cincinnati.

Efekty pracy Lamma możecie obejrzeć na filmie ukazującym porównanie widzenia świata przez ludzi (górne zdjęcia) i koty (dolne zdjęcia). Nickolay podkreśla, iż są to hipotetyczne wizje stworzone na podstawie dostępnych nam na dziś metod badawczych i wiedzy.