Kocie życie na języku. Ile smaków czuje kot?

Człowiek potrafi odróżniać pięć smaków (plus umami), a jakie są kocie smaki? Jak się okazuje, jest ich dużo więcej, niż tych rozpoznawanych przez nas. Całkiem niedawno naukowcy odkryli, że koty mają co najmniej siedem sprawnych receptorów gorzkiego smaku. To oznacza, że dotychczasowy pogląd na temat funkcji, jakie pełnią te receptory u zwierząt, może okazać się błędny. Ilość receptorów goryczy świadczy o tym, że gorzki smak ma dla mruczków szczególne znaczenie.

Po co ssakom zmysł smaku?

Dotychczas uważano, że zmysł smaku wyewoluował po to, aby umożliwić zwierzętom podejmowanie decyzji, czy potencjalny posiłek stanowi źródło wartości odżywczych, czy wręcz przeciwnie – jest bezwartościowy, a nawet szkodliwy. Dzięki smakowaniu jedzenia, zwierzę mogło ocenić, czy coś nadaje się do spożycia, czy też jest trujące i należy tego czegoś unikać.

Kocie smaki: słodki czy gorzki smak?

Hipoteza ta okazała się prawdziwa w przypadku receptorów smaku słodkiego, które pozwalają na wykrywanie obecności cukrów – ważnego źródła energii. Wiele zwierząt mięsożernych, na przykład koty, lwy morskie i hieny cętkowane, utraciło zdolność do odczuwania smaku słodkiego. Dlaczego? Bo przy ich sposobie odżywania się wykrywanie cukrów nie stanowiło niezbędnego elementu przetrwania. Słodycz nie miała dla nich kompletnie żadnego znaczenia. Mięso nie jest słodkie, mięso jest umami.

Naukowcy przypuszczali, że sytuacja wygląda podobnie w odniesieniu do receptorów smaku gorzkiego, które – według nich – chronią zwierzęta przed spożyciem roślin zawierających substancje toksyczne. Eksperci zakładali, że zwierzęta mięsożerne posiadają mniej aktywnych receptorów smaku gorzkiego, bo nie muszą rozpoznawać trujących roślin.

Tymczasem badania przeprowadzone przez badaczy z Monell Chemical Senses Center (USA) i opublikowane w czasopiśmie „PLOS ONE” wykazały, że koty – zwierzęta ściśle mięsożerne – posiadają aż 12 genów kodujących receptory smaku gorzkiego. Spośród których co najmniej 7 jest w pełni sprawnych, czyli zdolnych do wykrywania gorzkich substancji.

Inne zwierzęta z rzędu drapieżnych dysponują podobną liczbą receptorów gorzkiego smaku. U psów jest ich 15, u fretek – 14, u pand wielkich – 16, a u niedźwiedzi polarnych – 13. Tymczasem gatunki te znacznie różnią się między sobą sposobem odżywania – psy należą do zwierząt wszystkożernych, a pandy żywią się wyłącznie roślinami.

Kocie smaki: wnioski z badań

Ilość receptorów gorzkiego smaku nie zależy od udziału w diecie składników typu roślinnego. Nie wyklucza to jednak założenia o ochronnej funkcji, jaką pełnią te receptory.

Na badaniach Monell Center mogą skorzystać również koty. Większa wiedza na temat ich upodobań smakowych może bowiem zaowocować stworzeniem nowych, lepiej dopasowanych karm. Producenci kociego żarełka już zacierają ręce. Kto wygra w wyścigu o smakowitszą karmę, ten podbije wymagający rynek kocich smakoszy i oddanych im opiekunów.

Źródło: PAP – Nauka w Polsce