20.04.2020

Kodkod – najmniejszy kot półkuli zachodniej

Nikoletta Parchimowicz

Nikoletta Parchimowicz

Ten tekst przeczytasz w 3 minuty

Miejscowi nazywają go „guigna”. Choć piękny i potrzebny naturze, jest raczej nielubiany. By przetrwać, musi walczyć nie tylko z utratą naturalnego środowiska, ale także ze złą reputacją.

fot. Jim Sanderson | commons.wikimedia.org

Kodkod – inaczej ocelot chilijski, kot chilijski albo kot górski (Leopardus guigna) to tajemnicze zwierzę wielkości małego kota domowego. To także najmniejszy z rodziny kotowatych na zachodniej półkuli. Jak sama nazwa wskazuje, możemy spotkać go w rozległym Chile, na jego wyspach oraz w Argentynie. Dzieli się na dwa podgatunki. Podgatunek L. guigna guigna występuje na terenie Argentyny i południowego Chile, a L. guigna trigillo wyłącznie w centralnym Chile. Na tych samych obszarach występuje także podobny do kodkoda kot Geoffroya – inaczej ocelot argentyński. Jest on jednak nieco większy.

Nieuchwytny drapieżnik

Wszystkie dzikie koty są trudne do zaobserwowania. Jednak kodkod zdaje się w tym mistrzem. Tajemniczość, ostrożność i kamuflaż sprawiają, że trudno ustalić nie tylko liczbę populacji, ale także jego zwyczaje i tryb życia. Przez to trudno także o skuteczną ochronę gatunku. Fascynatką kodkodów jest dr Constanza Napolitano. Przez 6 lat badań udało jej się spotkać zaledwie 150 osobników. Od 2018 roku kieruje zespołem, który ma na celu ochronę ocelotów chilijskich.

Kot-parasol

Kot chilijski jest bardzo cenny dla ekosystemu. Jest tak zwanym gatunkiem parasolowym – a więc w znacznym stopniu wpływa na inne gatunki. W tym przypadku głównie na populację gryzoni, np. szczurów, które często przenoszą choroby. Tymczasem z powodu utraty ulubionych siedlisk – mieszanych lasów wilgotnych, polowań na nie przez ludzi i psy ich liczba maleje. Ochrona gatunku jest trudna ze względu na negatywne podejście ludności wiejskiej. Koty są traktowane jako szkodniki, a ich futra jak trofea. W środkowym Chile większość rodzimych lasów zastąpiono plantacjami. Egzekwowanie przepisów zakazujących zabijania tych kotów praktycznie nie istnieje.

Kodkod – charakterystyka

Wygląd:

Ocelot chilijski ma szarobrązową lub rdzawobrązową sierść. Pokrywają ją małe ciemne plamki – nawet na brzuchu – oraz pręgi na ogonie. Zdarzają się także czarne osobniki. Jest bardzo mały. Na małej głowie osadzone są czarne okrągłe uszy z białą plamką pośrodku. Dość duże stopy i długie pazury sugerują zdolność do wspinania się. Kończyny są krótkie, poduszki łapek zaś czarne.

Długość ciała: 39–51 cm

Długość ogona: 19,5–25 cm

Waga: samiec 1,7–3 kg, samica 1,3–2,1 kg

Tryb życia:

Prowadzi głównie nocny i nadrzewny tryb życia. To na drzewach szuka schronienia, z wysokości wypatruje swoich ofiar. Odpoczywa jednak również w gęstych terenach naziemnych. Najczęściej występuje w regionach przybrzeżnych, w wilgotnych lasach, gęstych koronach drzew i zaroślach. Nie jest specjalnie towarzyski, z innymi osobnikami swojego gatunku spotyka się tylko w okresie rozrodczym. Jak każdy kot ma doskonałe zmysły wzroku, węchu oraz słuchu. Z innymi osobnikami porozumiewa się za pomocą wokalizacji oraz sygnałów zapachowych.

Pożywienie:

To typowy mięsożerca. Odżywia się drobnymi gryzoniami, ptakami, owadami i gadami, a także drobiem domowym.

Długość życia:

Przeciętny osobnik żyje około 11 lat.

Rozmnażanie:

Jak każdy kot, kodkod jest skryty i tajemniczy. To utrudnia badanie gatunku. Prawdopodobnie jest poligamiczny. W miocie rodzi się od 1 do 3 młodych, a ciąża trwa 72-78 dni. Samice same wychowują miot. Zarówno samce, jak i samice osiągają dojrzałość płciową w wieku około 24 miesięcy.

Ochrona:

Niewiele wiadomo o liczebności populacji gatunku. Niestety przypuszcza się, że ze względu na karczowanie lasów gatunek może być poważnie zagrożony. Nie wiadomo niestety w jakim stopniu. Mimo że jest chroniony zarówno w Chile, jak i w Argentynie, futro kodkoda jest sprzedawane na czarnym rynku. Zwierzę jest także zabijane przez rolników, którzy oskarżają kota o atakowanie zwierząt gospodarskich. Jego liczebność się zmniejsza, status określa się jako wrażliwy – (VU).

Miejscowi nazywają go „guigna”. Choć piękny i potrzebny naturze, jest raczej nielubiany. Kot kodkod, by przetrwać, musi walczyć nie tylko z wylesianiem, ale także ze złą sławą. Większość programów ochronnych dzikich zwierząt wiąże się z edukacją miejscowej ludności. Oby projekt ochrony kota chilijskiego przyniósł pozytywne efekty.

zdjęcie główne: Jim Sanderson / CC BY-SA

Pierwsza publikacja: 25.04.2022

Podziel się tym artykułem:

Nikoletta Parchimowicz
Nikoletta Parchimowicz

Miłośniczka kotów, catsitterka, behawiorystka. Piszę o kotach od wielu lat. O ich naturze uczę się natomiast, odkąd pamiętam. Czuję z kotowatymi niesamowitą więź i porozumienie.

Zobacz powiązane artykuły

19.03.2024

Karakal – dziki drapieżnik czy domowy pupil?

Ten tekst przeczytasz w 4 minuty

Pędzelki na uszach, krótki ogon i zwinne ciało – to cechy dzikiego gatunku kota – karakala. Choć nazywany jest też rysiem stepowym, to wcale nie należy do rzędu rysi, a bliżej mu do złotokota afrykańskiego. Zasięg występowania tego kota obejmuje znaczą część Afryki i rozciąga się przez Azję Mniejszą aż do Indii.

null

undefined

18.03.2024

Jak wysiać trawę dla kota na Wielkanoc? Sprawdź!

Ten tekst przeczytasz w 3 minuty

Powód, dla którego koty tak uwielbiają trawę, nadal pozostaje tajemnicą – możemy się go tylko domyślać. I zadbać o nasze mruczki, przygotowując im smaczną trawę, zwłaszcza na Wielkanoc. Jak wysiać trawę dla kota? Podpowiadamy!

jak wysiać trawę dla kota

undefined

13.03.2024

Dlaczego koci język jest szorstki? Rola tajemniczych wypustek

Ten tekst przeczytasz w 2 minuty

Każdy, kogo kiedykolwiek polizał kot, pamięta na pewno, jak szorstki jest jego język. Dlaczego taki słodkie, miękkie stworzenie ma język jak tarka do warzyw? Sprawdźmy, jakie są tego przyczyny!

dlaczego język kota jest szorstki

undefined

null

Bądź na bieżąco

Zapisz się na newsletter i otrzymuj raz w tygodniu wieści ze świata kotów!

Zapisz się