Duch Gór
Nazwa Duch Gór przylgnęła do pantery śnieżnej nie bez powodu. Na afrykańskim safari spotkanie z lwem uznaje się za dosyć oczywiste. Nieco trudniej jest spotkać geparda, a najwięcej szczęście wymaga wytropienie lamparta. Pantera Śnieżna znacznie przebija te poziomy trudności. Jest gatunkiem słabo znanym i pozostawiającym naukowcom nadal wiele tajemnic. Niektórzy badacze spędzają w terenie występowania irbisa tygodnie, a samo zwierzę udaje im się zaobserwować zaledwie raz lub wcale i to ze znacznej odległości.
Populacja panter śnieżnych jest bardzo rozbita. Jej zasięg występowania rozciąga się od Rosji, przez Himalaje, aż po Nepal. Szacuje się, że na ogromnym obszarze (ponad dziesięciokrotnie większym od Polski) żyje jedynie 4000 panter śnieżnych. Ich terytoria zachodzą na obszar aż 12 krajów, z których każdy ma inne przepisy dotyczące ochrony zwierząt.
Futro – doskonałe przystosowanie i przekleństwo
Futro pantery śnieżnej jest wyjątkowo gęste. Podczas zimy włosy na jej bokach mają około 5 cm długości, na ogonie 6 cm, a na brzuchu nawet do 12 cm. Latem futro jest zdecydowanie krótsze. Kolejnym przystosowaniem do niskich temperatur są małe, zaokrąglone uszy, które ograniczają utratę ciepła. Dodatkowo, irbis może używać ogona jako kołdry.
Następną charakterystyczną cechą pantery śnieżnej są wyjątkowo szerokie łapy. Pomagają one w przemieszczeniu się po śniegu. Samo zwierzę osiąga masę ciała od 25 do 35 kg, choć zdarzają się wyjątkowo duże osobniki ważące nawet 75 kg.
Długość ciała dorosłej pantery śnieżnej waha się w granicach od 1 m do 1,3m, a ogon może osiągać długość nawet 1 metra. Poza wspomnianą już wcześniej funkcją ochrony przed utratą ciepła, jest on też używany do utrzymywania równowagi podczas przemieszczania się w górskim środowisku.
Niestety, futro pantery śnieżnej jest także jej przekleństwem. Stanowi ono cenny łup dla kłusowników i przemytników. Inne części ciała pantery śnieżnej używane są w tradycyjnej medycynie chińskiej, choć ich skuteczności nigdy nie udowodniono naukowo. Pantery są trudno uchwytne, dlatego często zastawia się na nie sidła. Złapane w nie zwierzę umiera w męczarniach przez kilka dni.
Wyspecjalizowany drapieżnik
Jak każdy kot, również i irbis jest ścisłym mięsożercą, a do tego dobrym łowcą. Głównymi ofiarami irbisów są górskie ssaki kopytne – w tym markury, nahury, koziorożce, jaki, a nawet dziki. Pantera śnieżna nie gardzi też mniejszymi ofiarami – np. świstakami, nornikami, czy myszami. Podczas polowania na większą zdobycz potrafi oddawać dalekie nawet na 9 metrów skoki. Maskujący kolor futra pomaga jej podchodzić zdobycz na bliską odległość.
Irbisy chroniące inne gatunki?
Pantera śnieżna uznawana jest za gatunek zagrożony wyginięciem. Na szczęście liczne organizacje i naukowcy podejmują działania na rzecz ratowania irbisa. Dlatego też gatunek ten określany jest jako parasolowy – to znaczy, że dzięki jego ochronie, chronione są też duże obszary jego występowania wraz z występującymi na nich innymi cennymi gatunkami. Ochrona pantery śnieżnej jest więc siłą rzeczy ochroną całego ekosystemu, w którym ten gatunek żyje. Działania na rzecz panter śnieżnych podejmują także ogrody zoologiczne, które w skoordynowany sposób rozmnażają te zwierzęta i zapewniają zapasową pulę genów.
