Twój kot ma uporczywą biegunkę? To mogą być lamblie
Lamblioza (giardioza) to choroba psów i kotów wywoływana przez pierwotniaki Giardia canis oraz Giardia cati. Od zwierząt lambliami może zarazić się także człowiek.
Lamblie u kota to kłopotliwa sprawa. Pierwotniaki te występują we wszelkich zbiornikach wodnych, takich jak strumienie, rzeki, jeziora, kałuże, stawy. Zdarza się, że znajdują się też w źródłach wody pitnej (np. w wodociągach). Prawdopodobnie do zakażenia zbiorników wodnych dochodzi za sprawą dzikich zwierząt, które zanieczyszczają wodę kałem zawierającym lamblie.
Jak dochodzi do zakażenia?
Najczęściej zwierzę zaraża się pierwotniakiem, pijąc wodę z kałuży, jeziora, strumienia czy stawu. Także w dużych skupiskach zwierząt (schroniska, azyle, duże hodowle zwierząt itp.) często dochodzi do rozprzestrzenienia się tej choroby – wystarcza kontakt z kałem zarażonego osobnika.
Cysty lamblii pojawiają się w kale zwierzęcia nawet szóstego dnia od chwili zakażenia. Zwierzę każdego dnia wraz z kałem wydala ogromne ilości cyst, które mają bardzo wysoką odporność na wszelkie czynniki środowiskowe. Ich zdolność do zarażania trwa do kilku miesięcy. Przedostają się do organizmu zwierzęcia drogą pokarmową.
Objawy
Najczęstszą postacią lambliozy jest bezobjawowe nosicielstwo (90% zarażonych zwierząt). U 10% (prawdopodobnie osobniki osłabione, delikatniejsze, o osłabionym układzie odpornościowym) dochodzi do wystąpienia nieprzyjemnych objawów, takich jak:
- biegunka lub długotrwałe luźne stolce o jasnożółtej barwie i papkowatej konsystencji
- nieprzyjemna, ostra woń kału
- domieszki śluzu i/lub krwi w kale
- wzdęcia
- zmiany skórne
- wymioty
- gorączka
- bóle brzucha
- spadek wagi (przy zachowaniu normalnego apetytu)
- odwodnienie
Diagnoza
Rozpoznanie stawia lekarz weterynarii na podstawie objawów klinicznych oraz wyników badania parazytologicznego kału. Próbkę kału bada się pod mikroskopem pod kątem obecności cyst lamblii. Niestety, często bardzo trudno wykryć lamblie u kota za pomocą rutynowego badania kału, gdyż pierwotniaki te łatwo ulegają wysuszeniu. Z tego względu wymagane jest pobranie minimum trzech próbek kału (każda musi pochodzić z osobnego wypróżnienia).
Dobrym i szybkim sposobem diagnozowania jest test immunoenzymatyczny. Wykrywa on w kale określone białko, powstające w fazie tworzenia się cyst. Do badania wystarczy jedna próbka kału. Test cechuje wysoka czułość (96%) i specyficzność (99%).
Leczenie
W leczeniu lambliozy stosuje się metronidazol. Czasem sięga się też po preparaty odrobaczające zawierające substancję czynną o nazwie fenbendazol. Powinno się jednocześnie podawać leki działające osłonowo na wątrobę oraz probiotyki.
Leczenie bywa długotrwałe, gdyż choroba ma tendencję do nawracania. Kuracji powinny zostać poddane wszystkie zwierzęta w domu, a także ludzie, którzy mieli z nimi kontakt.
Lamblie u kota – zapobieganie
Przede wszystkim należy zapewnić zwierzętom stały dostęp do świeżej, czystej wody, aby nie piły jej z innych źródeł. Można zastosować filtry do wody lub podawać wodę po uprzednim przegotowaniu i wystudzeniu (gotowanie ograniczy ilość pierwotniaków w wodzie). Wodę w miskach należy zmieniać często w ciągu dnia – jest to szczególnie ważne w dużych skupiskach zwierząt.
Warto co pół roku wykonać profilaktycznie badanie kału w kierunku lamblii i w razie potrzeby zastosować zalecony przez lekarza weterynarii lek przeciw robakom lub pierwotniakom.
Podsumowując – kiedy można podejrzewać inwazję lamblii? Zawsze w przypadku uporczywych, długotrwałych biegunek, należy brać pod uwagę możliwość zakażenia.