28.09.2017

Dlaczego kot ma pionowe źrenice?

author-avatar.svg

Koty.pl

Ten tekst przeczytasz w 3 minuty

Koty domowe mają źrenicę pionową, pumy okrągłą, a większe dzikie koty, jak lwy czy tygrysy - owalną. Po co kotu pionowe źrenice?

kot ma pionowe źrenice

fot. Shutterstock

Do niedawna uważano, że kot ma pionowe źrenice, by lepiej widzieć w nocy podczas polowań. Richard Shine i Francois Brischoux z University of Sydney w Australii przeanalizowali dostępną literaturę. Zauważyli oni, że zwężające się pionowo w świetle dnia źrenice większości zwierząt (choćby kota) w ciemności przyjmują kształt kolisty. Przeczy to teorii, jakoby pionowe źrenice miały ułatwiać widzenie po ciemku.

Czy wiesz, że…

Dzięki pionowej źrenicy koty mogą regulować ilość światła wpadającego do oka poprzez ruch powiek (ustawionych prostopadle do źrenicy), bez potrzeby akomodacji oka.

Podobnie jak w przypadku przysłony obiektywu fotograficznego, przy otwieraniu źrenicy maleje głębia ostrości i spada ostrość szczegółów. Kompromisem jest pionowe rozwieranie źrenicy. Pozwala uzyskać większą głębię ostrości w płaszczyźnie horyzontalnej, ale daje więcej światła niż przy kolistym zwężaniu – takim jak u człowieka.

Aktywni drapieżcy

Według naukowców, istnieje zależność między sposobem polowania a kształtem źrenicy. Gatunki z pionowymi źrenicami to zazwyczaj drapieżnicy, aktywni w dzień i w nocy, polujący na swoje ofiary z ukrycia. Źrenice ułożone poziomo charakteryzują zazwyczaj gatunki roślinożerne z oczami położonymi po bokach głowy. Zaokrąglone źrenice to z kolei gatunki aktywnych łowców, którzy ścigają swoje ofiary. Lis czy kot, który ma pionowe źrenice, poluje w ukryciu, a wilk – o okrągłych – ściga zdobycz.

Dlaczego kot ma pionowe źrenice?

Najnowszą odpowiedź na pytanie postawione w tytule tego artykułu przynosi analiza 214 gatunków zwierząt lądowych, którą przeprowadził zespół naukowców pod kierunkiem prof. Martina Banksa z Uniwersytetu Kalifornijskiego w Berkeley. Opiera się na pracy prof. optometrii Gordona Wallsa z Uniwersytetu w Berkeley, który w 1942 roku opublikował klasyczną pracę z dziedziny fizjologii wzroku pt. „The Vertebrate Eye and Its Adaptive Radiation”.

U gatunków drapieżnych aktywnych w ciągu dnia i nocy, w tym np. u kotów, pionowe źrenice pozwalają na dużą zmianę ilości światła, które wpada do oka. Dzięki temu zwierzęta dobrze widzą po ciemku, ale też światło nie oślepia ich w ciągu dnia.

Do tej pory nie było jednak wiadomo, dlaczego istnieją źrenice pionowe i poziome. Autorzy badań, które opisano na łamach magazynu Science Advances, przedstawili nową hipotezę na temat wyglądu i położenia źrenic u zwierząt.

kot ma pionowe źrenice

Zespół prof. Banksa wykorzystał modele komputerowe i symulował pracę różnych rodzajów źrenic. Badania pokazały, że źrenice poziome spotykane u roślinożerców zwiększają pole widzenia. Rejestrują światło, które dochodzi z tyłu i z boku, a jednocześnie sprawiają, że zwierzę nie jest oślepiane przez promienie słoneczne padające z góry. W ten sposób zwierzę lepiej widzi grunt i ewentualnie zbliżającego się drapieżnika.

W przypadku zwierząt polujących z zasadzki pionowo zorientowane źrenice pozwalają lepiej ocenić odległość od ofiary. Okazuje się jednak, że nie wszystkie drapieżniki mają tego typu źrenice.

Pionowe źrenice występują u drapieżników, które… znajdują się bliżej ziemi. Właśnie dlatego koty domowe mają pionowe źrenice, ale już lwy czy tygrysy – okrągłe.

Podziel się tym artykułem:

author-avatar.svg
Koty.pl

Koty.pl to portal tworzony przez specjalistów, ekspertów ale przede wszystkim przez miłośników zwierząt.

Zobacz powiązane artykuły

08.12.2023

Szare lub brązowe – kolory kocich oczu mogą pochodzić od jednego przodka

Ten tekst przeczytasz w 2 minuty

Badacze po raz pierwszy zmapowali ewolucję koloru kocich oczu. Ich odkrycie wskazuje, że różnorodność barw może pochodzić od jednego przodka – od żółtookich tygrysów po niebieskookie lamparty śnieżne.

kolory kocich pochodzą od jednego przodka

undefined

05.12.2023

Kot albinos – jak odróżnić go od zwykłego białego kota?

Ten tekst przeczytasz w 4 minuty

Nie można zaprzeczyć, że koty albinosy są wyjątkowe pod względem wyglądu fizycznego. Łatwo się nimi zafascynować. Jednak opieka nad takim mruczkiem jest niezwykle wymagająca.

kot albinos

undefined

29.11.2023

Kiedy na zewnątrz jest za zimno dla kota? Sprawdźmy!

Ten tekst przeczytasz w 3 minuty

Ma futro, więc sobie poradzi? To szkodliwy mit. W rzeczywistości kotu też może być zimno i wcale nie trzeba do tego bardzo niskiej temperatury! Sprawdź, co warto o tym wiedzieć, zanim wypuścisz kota na dwór.

kiedy jest za zimno dla kota

undefined

null

Bądź na bieżąco

Zapisz się na newsletter i otrzymuj raz w tygodniu wieści ze świata kotów!

Zapisz się