Zespół pozostawionego jajnika, czyli ORS. Czym jest i jak go rozpoznać?
Jeśli u wykastrowanej kotki pojawią się objawy rujki, może to świadczyć o istnieniu tzw. zespołu śladowego/pozostawionego jajnika.
Oznacza to, że w ciele zwierzęcia po zabiegu pozostały fragmenty jajnika lub odpryski tkanki jajnikowej, które nadal produkują hormony płciowe. Częściej jest to powikłanie podczas zabiegu. Rzadko, ale zdarza się, iż w ciele samicy istnieją wrodzone skupiska tkanki jajnikowej poza normalnie wykształconymi gonadami, po zabiegu kastracji uaktywniają się i zaczynają produkować hormony płciowe. Czym jest zespół pozostawionego jajnika?
Zespół pozostawionego jajnika (Ovarian Remnant Syndrome – ORS) to powikłaniem zabiegu kastracji, budzące wiele kontrowersji w praktyce lekarza weterynarii. Pozostały w ciele samicy fragment jajnika jest odpowiedzialny za zmiany w profilu hormonalnym, które oprócz częściowego zniweczenia efektu samego zabiegu sterylizacji, mogą też doprowadzić do rozwoju chorób macicy oraz gruczołu mlekowego, np. rakowacenie, nie mówiąc o zaburzeniach behawioralnych wskutek huśtawek hormonalnych.
Jakie objawy świadczą o ORS?
Zespół pozostawionego jajnika możemy podejrzewać, gdy u wykastrowanej kotki cyklicznie pojawiają się objawy i zachowanie charakterystyczne dla rujki. Mowa więc o nadmiernej wokalizacji i pobudzeniu, a także znaczeniu moczem. Kotka zachowuje się nieswojo, może być agresywna. Innymi objawami wskazującymi na ORS może być zwiększone parcie na pęcherz, a także problemy z sierścią – mogą pojawiać się miejscowe przełysienia.
Jak leczyć zespół pozostawionego jajnika?
Leczenie polega na ponownym zabiegu chirurgicznym, podczas którego lekarz powinien odszukać i usunąć tkankę produkującą hormony. Po usunięciu pozostałości z jamy miednicy dochodzi do ustąpienia wszystkich objawów.
W celu upewnienia się co do konieczności wykonania zabiegu można zastosować kurację hormonalną. Jej pozytywny skutek w postaci ustąpienia objawów dowodzi zespołu resztek jajnika jako przyczyny „fałszywej” rujki. Możliwe jest również wykonanie testu określającego aktywność hormonalną, który pozwala potwierdzić obecność tkanki wydzielającej hormony płciowe.
Niemożliwe jest natomiast wykrycie pozostałości tkanki produkującej hormony podczas badania USG.
Należy podkreślić, iż usunięcie resztek jajnika jest bezwzględnie konieczne, w przeciwnym razie może on doprowadzić do powstania nowotworu zagrażającego życiu zwierzęcia.
Jeśli podejrzewasz, że twoja kotka może cierpieć na ORS, nie zwlekaj i jak najszybciej udaj się z nią do weterynarza. Im szybciej zostanie przeprowadzona diagnostyka i wdrożone leczenie, tym większe szanse na uniknięcie poważnych komplikacji.