11.08.2023
Nadczynność tarczycy u kota. Rozpoznanie i leczenie nadczynności tarczycy
Aleksandra Prochocka
Ten tekst przeczytasz w 3 minuty
Nadczynność tarczycy u kota to najczęstsza choroba endokrynologiczna, na którą zapadają nasi mruczący towarzysze. Jej konsekwencje mogą być naprawdę poważne, dlatego nigdy nie bagatelizuj jej objawów.
fot. Shutterstock
- Czym jest nadczynność tarczycy?
- Przyczyny nadczynności tarczycy u kotów
- Objawy nadczynności tarczycy u kotów
- Rozpoznanie i leczenie chorób tarczycy u kotów
- Profilaktyka chorób tarczycy u kotów
Tarczyca to niewielki gruczoł produkujący hormony niezbędne do prawidłowego funkcjonowania całego organizmu. Hormony tarczycy wpływają między innymi na metabolizm, pracę serca, ciśnienie krwi i utrzymanie prawidłowej temperatury organizmu. Zarówno niedoczynność tarczycy, jak i jej nadczynność, będą dawać poważne objawy i mogą stanowić zagrożenie dla życia chorego zwierzęcia. U kotów niedoczynność tarczycy występuje niezwykle rzadko. Domowe mruczki znacznie częściej chorują na nadczynność tego narządu. Jak objawia się nadczynność tarczycy u kotów? I jak dbać o kota cierpiącego na nadczynność tarczycy?
Czym jest nadczynność tarczycy u kotów?
Nadczynność tarczycy u kotów to choroba, w której dochodzi do nadmiernego wytwarzania hormonów tarczycy, czyli tyroksyny (T4) i trójjodotyroniny (T3). Nadczynność tarczycy dotyka przede wszystkim koty w wieku 12-13 lat, choć choroba ta może rozwinąć się także u znacznie młodszych mruczków. Szacuje się, że na niedoczynność tarczycy zapada około 10% kotów w średnim wieku – jest to więc najczęstsza choroba endokrynologiczna kotów.
Jakie są przyczyny nadczynności tarczycy?
W 98% przypadków przyczyną nadczynności tarczycy u kota jest łagodny rozrost nowotworowy tego gruczołu. Pozostałe 2% przypadków atakuje złośliwy rak tarczycy. U większości kotów choroba dotyczy obu płatów tarczycy.
Pośrednie przyczyny schorzenia nie są do końca poznane. Przypuszcza się, że zwiększone ryzyko powiększenia tarczycy związane jest z żywieniem gotową karmą (szczególnie z puszki) i korzystaniem z zapachowych żwirków.
Wykazano, że niektóre koty mogą mieć genetyczne predyspozycje do tej choroby – na niedoczynność tarczycy rzadziej chorują koty syjamskie i birmańskie, natomiast najwięcej chorych kotów zanotowano w rasie himalajskiej.
Objawy nadczynności tarczycy u kotów
Początkowo nadczynność tarczycy u kotów przebiega bezobjawowo. Symptomy choroby pojawiają się najczęściej dopiero w zaawansowanym stadium i mogą obejmować:
- utratę masy ciała,
- wzmożoną aktywność fizyczną,
- wzmożone pragnienie (polidypsja),
- wielomocz (poliuria),
- osłabienie sierści kota,
- bardzo pobudzony apetyt (polifagia),
- biegunkę z wymiotami.
Wielu opiekunów bagatelizuje te objawy, uznając je za typowe oznaki starości lub ciesząc się, że zwierzak zaczął chętnie jeść swoją karmę i do późnego wieku zachował młodzieńczą energię. Zachowanie kota w domu faktycznie ulega zmianie – może obejmować nadaktywność, ale także niepokój, stany lękowe lub agresję.
Jak rozpoznać nadczynność tarczycy?
Zróżnicowane objawy niedoczynności tarczycy utrudniają prawidłowe postawienie diagnozy. Mogą świadczyć o zarobaczeniu, zapaleniu trzustki, chorobie wątroby czy nerek. By rozpoznać niedoczynność tarczycy u kota, należy przede wszystkim wykonać badanie krwi z oznaczeniem poziomu T4 w surowicy. Podwyższone stężenie tego hormonu we krwi świadczyć będzie o nadczynności gruczołu.
W badaniu klinicznym zaobserwować można również przyspieszoną pracę serca i nadciśnienie, a badania biochemiczne krwi często ujawniają podwyższony poziom parametrów wątrobowych. Kotu z podejrzeniem choroby należy także wykonać badania moczu oraz USG – pozwoli to wykryć ewentualne dodatkowe choroby przewlekłe.
Leczenie nadczynności tarczycy u kota
Celem leczenia nadczynności tarczycy u kota jest przywrócenie prawidłowego poziomu hormonów tarczycy. Wyróżnia się cztery metody leczenia:
- terapia jodem radioaktywnym
- chirurgiczne usunięcie tarczycy,
- leczenie farmakologiczne,
- wprowadzenie specjalistycznej diety.
Leczenie cząsteczkami radioaktywnego jodu i operacyjne usunięcie tarczycy to metody stosowane najczęściej u kotów młodych, u których ogólny stan zdrowia jest bardzo dobry. W leczeniu farmakologicznym stosuje się leki przeciwtarczycowe, które blokują produkcję hormonów w tkance tarczycy. Prawidłowy poziom hormonów uzyskuje się zazwyczaj po 2-3 tygodniach leczenia. Po tym czasie należy przeprowadzić ponowne badania krwi i skorygować dawkę leku.
Dieta dla kotów z nadczynnością tarczycy
Do produkcji hormonów tarczyca kota potrzebuje odpowiedniej dawki jodu przyjmowanego z pożywieniem. Podawanie kotu diety o znacznie obniżonym poziomie jodu może być pomocne w leczeniu choroby tarczycy. Trzeba przy tym pamiętać, że diety specjalistyczne zawsze muszą być podawane pod nadzorem lekarza weterynarii.
Profilaktyka chorób tarczycy u kotów
U 10% starszych kotów dochodzi do rozwoju nadczynności tarczycy. Ze względu na częstość występowania choroby zaleca się, by każdy kot powyżej 8. roku życia miał wykonywane kontrolne badania krwi z oznaczeniem parametrów tarczycowych. Szybkie wykrycie podwyższonego poziomu hormonów tarczycy pozwoli na szybsze wprowadzenie odpowiedniego leczenia i znacznie poprawi rokowanie zwierzaka.
Specjalista do spraw żywienia psów, zoopsycholog, wolontariusz w Schronisku na Paluchu. Absolwentka studiów magisterskich na Wydziale Nauk o Zwierzętach, SGGW.
Zobacz powiązane artykuły
29.07.2025
Dlaczego kotu łysieją łapy? 5 przyczyn nadmiernej utraty sierści na łapach
Ten tekst przeczytasz w 3 minuty
Okresowe linienie to normalny proces, dobrze znany wszystkim kociarzom. Jednak gdy kotu łysieją łapy, może to świadczyć o problemach medycznych.
undefined
24.07.2025
Zatwardzenie u kota – jak pomóc zwierzakowi cierpiącemu na zaparcia?
Ten tekst przeczytasz w 5 minut
Problemy z wypróżnianiem często dotykają nasze czworonogi. Zatwardzenie u kota to nie tylko skutek nieprawidłowej diety – może świadczyć o wielu problemach zdrowotnych i poważnie zagrozić życiu zwierzaka!
undefined
21.07.2025
Zapalenie sutków u kotki – poważne schorzenie kociej mamy
Ten tekst przeczytasz w 3 minuty
Macierzyństwo to trudny okres dla kociej mamy. Zapalenie sutków u kotki zdarza się często i jest poważnym powikłaniem poporodowym, związanym z laktacją.
undefined