11.08.2023
Nadczynność tarczycy u kota. Rozpoznanie i leczenie nadczynności tarczycy
Aleksandra Prochocka
Ten tekst przeczytasz w 3 minuty
Nadczynność tarczycy u kota to najczęstsza choroba endokrynologiczna, na którą zapadają nasi mruczący towarzysze. Jej konsekwencje mogą być naprawdę poważne, dlatego nigdy nie bagatelizuj jej objawów.
fot. Shutterstock
- Czym jest nadczynność tarczycy?
- Przyczyny nadczynności tarczycy u kotów
- Objawy nadczynności tarczycy u kotów
- Rozpoznanie i leczenie chorób tarczycy u kotów
- Profilaktyka chorób tarczycy u kotów
Tarczyca to niewielki gruczoł produkujący hormony niezbędne do prawidłowego funkcjonowania całego organizmu. Hormony tarczycy wpływają między innymi na metabolizm, pracę serca, ciśnienie krwi i utrzymanie prawidłowej temperatury organizmu. Zarówno niedoczynność tarczycy, jak i jej nadczynność, będą dawać poważne objawy i mogą stanowić zagrożenie dla życia chorego zwierzęcia. U kotów niedoczynność tarczycy występuje niezwykle rzadko. Domowe mruczki znacznie częściej chorują na nadczynność tego narządu. Jak objawia się nadczynność tarczycy u kotów? I jak dbać o kota cierpiącego na nadczynność tarczycy?
Czym jest nadczynność tarczycy u kotów?
Nadczynność tarczycy u kotów to choroba, w której dochodzi do nadmiernego wytwarzania hormonów tarczycy, czyli tyroksyny (T4) i trójjodotyroniny (T3). Nadczynność tarczycy dotyka przede wszystkim koty w wieku 12-13 lat, choć choroba ta może rozwinąć się także u znacznie młodszych mruczków. Szacuje się, że na niedoczynność tarczycy zapada około 10% kotów w średnim wieku – jest to więc najczęstsza choroba endokrynologiczna kotów.
Jakie są przyczyny nadczynności tarczycy?
W 98% przypadków przyczyną nadczynności tarczycy u kota jest łagodny rozrost nowotworowy tego gruczołu. Pozostałe 2% przypadków atakuje złośliwy rak tarczycy. U większości kotów choroba dotyczy obu płatów tarczycy.
Pośrednie przyczyny schorzenia nie są do końca poznane. Przypuszcza się, że zwiększone ryzyko powiększenia tarczycy związane jest z żywieniem gotową karmą (szczególnie z puszki) i korzystaniem z zapachowych żwirków.
Wykazano, że niektóre koty mogą mieć genetyczne predyspozycje do tej choroby – na niedoczynność tarczycy rzadziej chorują koty syjamskie i birmańskie, natomiast najwięcej chorych kotów zanotowano w rasie himalajskiej.
Objawy nadczynności tarczycy u kotów
Początkowo nadczynność tarczycy u kotów przebiega bezobjawowo. Symptomy choroby pojawiają się najczęściej dopiero w zaawansowanym stadium i mogą obejmować:
- utratę masy ciała,
- wzmożoną aktywność fizyczną,
- wzmożone pragnienie (polidypsja),
- wielomocz (poliuria),
- osłabienie sierści kota,
- bardzo pobudzony apetyt (polifagia),
- biegunkę z wymiotami.
Wielu opiekunów bagatelizuje te objawy, uznając je za typowe oznaki starości lub ciesząc się, że zwierzak zaczął chętnie jeść swoją karmę i do późnego wieku zachował młodzieńczą energię. Zachowanie kota w domu faktycznie ulega zmianie – może obejmować nadaktywność, ale także niepokój, stany lękowe lub agresję.
Jak rozpoznać nadczynność tarczycy?
Zróżnicowane objawy niedoczynności tarczycy utrudniają prawidłowe postawienie diagnozy. Mogą świadczyć o zarobaczeniu, zapaleniu trzustki, chorobie wątroby czy nerek. By rozpoznać niedoczynność tarczycy u kota, należy przede wszystkim wykonać badanie krwi z oznaczeniem poziomu T4 w surowicy. Podwyższone stężenie tego hormonu we krwi świadczyć będzie o nadczynności gruczołu.
W badaniu klinicznym zaobserwować można również przyspieszoną pracę serca i nadciśnienie, a badania biochemiczne krwi często ujawniają podwyższony poziom parametrów wątrobowych. Kotu z podejrzeniem choroby należy także wykonać badania moczu oraz USG – pozwoli to wykryć ewentualne dodatkowe choroby przewlekłe.
Leczenie nadczynności tarczycy u kota
Celem leczenia nadczynności tarczycy u kota jest przywrócenie prawidłowego poziomu hormonów tarczycy. Wyróżnia się cztery metody leczenia:
- terapia jodem radioaktywnym
- chirurgiczne usunięcie tarczycy,
- leczenie farmakologiczne,
- wprowadzenie specjalistycznej diety.
Leczenie cząsteczkami radioaktywnego jodu i operacyjne usunięcie tarczycy to metody stosowane najczęściej u kotów młodych, u których ogólny stan zdrowia jest bardzo dobry. W leczeniu farmakologicznym stosuje się leki przeciwtarczycowe, które blokują produkcję hormonów w tkance tarczycy. Prawidłowy poziom hormonów uzyskuje się zazwyczaj po 2-3 tygodniach leczenia. Po tym czasie należy przeprowadzić ponowne badania krwi i skorygować dawkę leku.
Dieta dla kotów z nadczynnością tarczycy
Do produkcji hormonów tarczyca kota potrzebuje odpowiedniej dawki jodu przyjmowanego z pożywieniem. Podawanie kotu diety o znacznie obniżonym poziomie jodu może być pomocne w leczeniu choroby tarczycy. Trzeba przy tym pamiętać, że diety specjalistyczne zawsze muszą być podawane pod nadzorem lekarza weterynarii.
Profilaktyka chorób tarczycy u kotów
U 10% starszych kotów dochodzi do rozwoju nadczynności tarczycy. Ze względu na częstość występowania choroby zaleca się, by każdy kot powyżej 8. roku życia miał wykonywane kontrolne badania krwi z oznaczeniem parametrów tarczycowych. Szybkie wykrycie podwyższonego poziomu hormonów tarczycy pozwoli na szybsze wprowadzenie odpowiedniego leczenia i znacznie poprawi rokowanie zwierzaka.
Specjalista do spraw żywienia psów, zoopsycholog, wolontariusz w Schronisku na Paluchu. Absolwentka studiów magisterskich na Wydziale Nauk o Zwierzętach, SGGW.
Zobacz powiązane artykuły
27.09.2023
Najczęstsze przyczyny kaszlu u kota. Jak leczyć kota, który kaszle?
Ten tekst przeczytasz w 6 minut
Twój kot wydaje z siebie dziwne dźwięki, które nieco przypominają charczenie i pojawiają się napadowo? Jest duże prawdopodobieństwo, że to kaszel. U kota nie zdarza się często, ale zawsze powinien wzbudzić naszą czujność.
undefined
23.09.2023
Czy środki odplamiające są bezpieczne dla kotów?
Ten tekst przeczytasz w 3 minuty
Jako opiekunowie kotów jesteśmy pewni jednego: są one z natury czystymi zwierzętami. I choć potrafią być wręcz obsesyjne w dbaniu o higienę, to czasami zdarzają się im wypadki. Wtedy w ruch idą środki do usuwania plam i zapachu z dywanów czy tapicerek. Czy jednak są one bezpieczne dla kotów?
undefined
18.09.2023
Nowotwór u kota – objawy, leczenie i profilaktyka
Ten tekst przeczytasz w 6 minut
Rak u kota to poważna sprawa. Najczęściej spotykane nowotwory u kotów to nowotwór listwy mlecznej, mięsak poszczepienny i chłoniaki. Jakie objawy mogą świadczyć o nowotworze? I jakie są rokowania dla kota z rakiem?
undefined