Demencja u kota – jak rozpoznać koci Alzheimer?

Rozwój weterynarii, ale także świadomości opiekunów sprawia, że coraz dłużej możemy cieszyć się towarzystwem ukochanego pupila. I choć długie życie to ogromny plus postępu, należy pamiętać, że wraz z sędziwym wiekiem koty zaczynają cierpieć na choroby związane ze starzeniem się organizmu. Jedną z takich starczych przypadłości może być demencja u kota – odpowiednik ludzkiego alzheimera. Jaki jest rozwój choroby i czy można jej zapobiec?

Demencja u kota – skąd się bierze koci Alzheimer?

Cognitive Dysfunction Syndrome to zespół przypadłości wynikających z zaburzeń poznawczych u starszych kotów. Pojawienie się ich związane jest ze starzeniem się mózgu i obumieraniem komórek nerwowych. Spowolnienie funkcji umysłowych, utrata pamięci i zdolności uczenia się przypominają ludzką demencję i chorobę Alzheimera. Ocenia się, że objawy tego zaburzenia wykazuje co drugi pies powyżej 10. roku życia oraz co drugi kot w wieku powyżej 15 lat i co czwarty w wieku 11-14 lat. Jak widać, skala zjawiska jest wysoka – każdy czworonóg może zachorować na demencję, również twój kot. Opiekunowie zwierząt domowych z zaburzeniami poznawczymi często nie zdają sobie sprawy z tej dolegliwości. Pojawiające się coraz częściej dziwne zachowania zrzucają na kocie humory lub oskarżają swojego pupila o bycie złośliwym.

Zaburzenia funkcji poznawczych u kotów – jak rozpoznać?

Badania dowodzą, że zmiany zachodzące w mózgu zwierząt z demencją przypominają te, do których dochodzi u ludzi cierpiących na chorobę Alzheimera. Objawy obejmują najczęściej zmiany w zachowaniu kota i jego dotychczasowych nawykach – np. demencja u powściągliwych i samodzielnych kotów może wywołać niespotykaną u nich dotąd potrzebę bliskości, u towarzyskich zaś niechęć do bliskości. Prawda jest jednak taka, że wiele oznak świadczących o tej chorobie może być objawem innych dolegliwości. Dlatego każda zmiana zachowania u kota powinna skłonić nas do jak najszybszego wybrania się do lekarza weterynarii. Oto kilka problemów, które najczęściej pojawiają się u zwierząt domowych cierpiących na demencję.

1. Dezorientacja

Koty z demencją często zapominają, gdzie się znajdują. Zdarza się, że zaczynają przez to nadmiernie wokalizować. Głośne miauczenie to próba uzyskania pomocy od opiekuna, kiedy to zdezorientowany kot budzi się w nocy i nie wie, gdzie jest. Panika często przeradza się w żałosne nawoływanie. Koty wychodzące, u których podejrzewa się demencję, powinny bezwzględnie pozostawać w domu. Należy zabezpieczyć okna i balkony, gdyż chory kot może już nie zdołać wrócić do domu.

2. Zaburzenia snu

Zmiana nawyków dotyczących snu jest jednym z objawów demencji u kotów. Nadmierna aktywność w nocy, przesypianie pilnowanej dotychczas pory karmienia i znikanie na cały dzień w kociej kryjówce często towarzyszą zaburzeniom poznawczym u starszych kotów.

3. Utrata pamięci

U kotów cierpiących na demencję niezwykle często pojawia się utrata pamięci. Stają się zagubione, unikają towarzystwa, zapominają, gdzie jest ich jadalnia, przez co nie przyjmują odpowiedniej ilości wody i pokarmu lub wręcz przeciwnie – zapominają o tym, że już piły i jadły, w związku z czym robią to zbyt często. Podobny problem dotyczy kuwety – koty chore na demencję zapominają jej lokalizacji, co często wiąże się z załatwianiem w nieodpowiednich miejscach. 

Zaniki pamięci mogą dotyczyć także pamięci długotrwałej. Do objawów tego problemu należą między innymi brak reakcji na imię, niepoznawanie domowników i opiekuna, a także nagłe niestosowanie się do reguł panujących w domu.

4. Agresja i lęki

Dysfunkcja kognitywna może powodować również niektóre zachowania agresywne. Są one wynikiem lęku, jaki towarzyszy kotu, który traci poczucie bezpieczeństwa z powodu pogorszenia się zmysłów. Zmianie mogą ulec także jego kontakty z domownikami. Zmęczony i rozdrażniony kot może gwałtownie reagować na zaczepki innych kotów, atakować wyciągniętą do głaskania rękę czy ukrywać się przez większość dnia.

Wszystkie te objawy łatwo pomylić z innymi schorzeniami, które dotykają starsze zwierzęta, takimi jak: głuchota, pogorszenie wzroku i słuchu, nadczynność tarczycy. Problemy z toaletą mogą mieć swoje przyczyny w chorobach układu moczowego albo kostnego, a powolne wycofywanie się z życia może być spowodowane permanentną nudą lub depresją, na którą często cierpią koty domowe. Dlatego nie należy od razu wyrokować CDS. Jedynie rzetelne badania umożliwią prawidłową diagnozę.

Demencja u kota – jak ją leczyć i się przed nią ustrzec?

Demencja starcza u kota ma nieodwracalny i postępujący charakter. Ponadto nie ma na nią lekarstwa. Kot, który na nią zachorował, nie będzie już taki jak wcześniej. Jednakże nasza interwencja może spowolnić jej rozwój i w znaczący sposób zmniejszyć cierpienie, pomagając pupilowi w godnym przeżyciu pozostałych lat życia. Tak naprawdę to od nas – opiekunów – zależy, w jakim tempie choroba będzie postępowała i jaki komfort życia będzie miał nasz kot. 

Badania dowodzą, że na chorobę w dużo mniejszym stopniu są narażone aktywne zwierzęta. Zapewnienie kotu ciekawej, urozmaiconej zabawy, zachęcenie go do zapracowania na pokarm, proponowanie mu przeróżnych wyzwań umysłowych, kontakt z innymi zwierzętami, urozmaicanie kociego środowiska, spacery, bliska więź i regularna interakcja z opiekunem poprawią nie tylko ukrwienie najważniejszych obszarów mózgu, ale także spowolnią ich starzenie. 

Demencji u kota można także zapobiegać za pomocą odpowiedniego planu żywieniowego. Podawanie pupilowi zdrowej, zbilansowanej diety może sprawić, że dłużej zachowa on sprawność swojego umysłu. Istnieją karmy dedykowane kocim seniorom oraz specjalne preparaty bogate w przeciwutleniacze. Udowodniono, że karmy zawierające antyoksydanty, witaminę E, beta-karoten, L-karnitynę oraz kwas linolowy korzystnie wpływają na samopoczucie i zdrowie naszych kociaków.

Niezwykle ważna jest też obserwacja zmian w codziennym rytmie dnia i rytuałach kociego seniora. Musimy być czujni, ponieważ koty są mistrzami w ukrywaniu swoich słabości. Im szybciej uda nam się dostrzec niepokojące objawy, tym większe szanse na szybką diagnozę i podjęcie kroków mających na celu walkę o zdrowie pupila.

Jeśli przez całe kocie życie będziemy praktykować styl życia, o którym wspomnieliśmy powyżej, to nasz pupil z pewnością dłużej będzie cieszył się dobrym zdrowiem, a my jego towarzystwem.