Jak widzi kot? Czy koty widzą kolory? Sprawdźmy!

Kocia i ludzka wizja świata znacznie się od siebie różnią. Choć zarówno ludzie, jak i koty mają parę oczu usytuowaną z przodu głowy, to sposoby ich działania nieco się od siebie różnią. Wynika to oczywiście z odmiennego trybu życia i przeznaczeń tego ważnego zmysłu. Czy koty widzą od nas lepiej? A może gorzej? Czy koty widzą kolory? Jeśli tak, to jakie? By zrozumieć, jak koty widzą świat, przyjrzyjmy się nieco bliżej kociemu oku.

Jak zbudowane jest kocie oko?

Jedna z głównych różnic pomiędzy okiem ludzkim a kocim leży w siatkówce. Siatkówka to warstwa tkanki zawierająca komórki fotoreceptorów znajdujące się z tyłu oka. Te fotoreceptory są odpowiedzialne za transformację promieni świetlnych na sygnały elektryczne, które są następnie przetwarzane przez komórki nerwowe w mózgu, czyli „tłumaczone” na obrazy.

Istnieją dwa rodzaje komórek fotoreceptorowych na siatkówce: czopki i pręciki. Pręciki są wrażliwe na natężenie światła i pozwalają na widzenie czarno-białe. Zatem widzenie w nocy, widzenie peryferyjne, wykrywanie jasności i odcieni szarości to zadanie właśnie pręcików. Czopki to fotoreceptory odpowiedzialne za widzenie dzienne i postrzeganie kolorów. U ludzi występują w trzech odmianach, wrażliwych na światło niebieskie, zielone i czerwone. Czopki są też odpowiedzialne za ostrość obrazu.

Jak widzi kot? Poznaj tę tajemnicę!

Z uwagi na budowę kociego oka dobrze widzi on w ciemności. Jego oko jest w stanie wykorzystać najmniejsze źródło światła, aby poprawić widzenie, gdy jest ciemno. Niestety ostrość w przypadku kotów jest słabsza niż u ludzi. Wszystko to wynika z dużej liczby pręcików połączonej z małą ilością czopków.

Budowa kociej czaszki sprawia, że mruczek ma nieco lepsze pole widzenia niż człowiek – wynosi ono 200 stopni, podczas gdy u ludzi jest to 180 stopni. Ten parametr różni się jeszcze w zależności od rasy. Sprawia jednak, że koty dobrze widzą przedmioty położone nie tylko na wprost, ale również poniżej oraz po bokach. 

Widzenie peryferyczne kotów (czyli łapane „kątem oka”) jest szersze niż ludzkie, liczy 30 stopni po prawej i lewej stronie. Ludzkie – tylko 20 stopni. Mimo zamazanego obrazu w peryferyjnym polu koty świetnie dostrzegają w nim ruch.

Jakie kolory widzą koty?

Plotka głosi, że koty widzą tylko kolor szary. Nie jest to jednak prawda, co sprawdzono w wielu badaniach naukowych. Koty świetnie radzą sobie z e wszystkimi barwami w odcieniach zieleni, żółci, a także niebieskiego i fioletu. Z psami łączy je to, że podobne jak one, nie dostrzegają czerwieni; ich oko odbiera ją jako żółć. Są za to wrażliwe na odróżnianie różnych odcieni fioletu oraz niebieskiego. 

A więc czy koty widzą kolory? Wygląda więc na to, że koty widzą i rozróżniają odcienie zieleni, niebieskiego, żółtego i szarego, ale wszystko, co jest czerwonawe lub różowe, wygląda dla nich również jak odcienie niebieskiego lub zielonego. Ich wizja przypomina odrobinę widok pod wodą, gdy wszystko wokół jest nieco wyprane. Podobnie widzą ludzie, którzy mają problemy z rozróżnianiem kolorów.

Co ciekawe, koty widzą kolory, których nie dostrzega ludzkie oko. Kot jest w stanie zobaczyć pasmo ultrafioletu, które blokuje ludzka soczewka. Umożliwia to kotom m.in. dostrzeganie fluorescencyjnych śladów moczu.

Koty a widzenie w ciemności – jak sobie radzą?

Powszechnie znanym jest fakt, że koty bardzo dobrze radzą sobie z widzeniem w ciemnościach. O ile ludzie po zapadnięciu zmroku mają duży problem z dostrzeganiem kształtów i oceną odległości, u kotów ten problem nie występuje. Mogą widzieć nawet do 8 razy lepiej niż człowiek! Jest jednak ważna zasada: muszą mieć do tego najmniejsze źródło światła, którego potrzebuje zwiększona liczba pręcików w siatkówce. Widzenie w całkowitej ciemności jest dla nich niemożliwe.

Dlaczego koty nie widzą w absolutnych ciemnościach? Za polepszone widzenie w warunkach słabego oświetlenia odpowiada błona odblaskowa, która jest zlokalizowana za siatkówką. Fotony świetlne odbijają się od niej i trafiają z powrotem do siatkówki, dlatego komórki światłoczułe – pręciki – mają większą szansę na dobre widzenie. Co ciekawe, to również one odpowiadają za zdolność kotów do dostrzegania nawet najmniejszego ruchu.

Jak widzi kot? Ostrość widzenia

Ostrość widzenia kotów jest gorsza od ludzkiej – centralne ostre pole jest znaczenie węższe niż ludzkie. Powodem jest mniejsza ilość czopków (fotoreceptorów) odpowiedzialnych nie tylko za widzenie barwne, ale i ostrość oraz brak plamki żółtej, czyli nagromadzenia czopków na siatkówce.

Koty widzą ostro przedmioty bliskie (ale nie za bliskie) oddalone od nich do około 6 metrów. Ludzie – do 50-60 metrów. Bardziej oddalone obiekty są dla kotów lekko rozmazane i przymglone, podobnie jak u krótkowidzów. Koty widzą nieostro także przedmioty znajdujące się tuż przed ich nosami – chyba że te przedmioty się poruszają (reagują więc pręciki, a nie czopki).

Nickolay Lamm i świat oczami kota

Dzięki Nickolay Lammowi, artyście z Pittsburgha w Pensylwanii, możemy na własne oczy zobaczyć, jak widzi kot. Ten 25-letni twórca spędził wiele godzin, poszukując naukowych doniesień o zmyśle wzroku u kotowatych, a następnie porównując je z ludzkim wzrokiem. Wszystko w konsultacji z ekspertami w dziedzinie okulistyki weterynaryjnej z kilku niezależnych ośrodków w Stanach: z Uniwersytetu Pensylwanii u dr. Kerry’ego L. Ketringa z All Animal Eye Clinic w Whitehall oraz dr D.J. Haeusslera z The Animal Eye Institute w Cincinnati.

Efekty pracy Lamma możecie obejrzeć na filmie ukazującym porównanie widzenia świata przez ludzi (górne zdjęcia) i koty (dolne zdjęcia). Nickolay podkreśla, iż są to hipotetyczne wizje stworzone na podstawie dostępnych nam na dziś metod badawczych i wiedzy.