Syndrom urologiczny kotów (SUK), czyli kocia choroba dolnych dróg moczowych

Twój kot zaczął załatwiać się poza kuwetą lub ma trudności z oddawaniem moczu? Takie objawy mogą świadczyć o chorobie dolnych dróg moczowych! Jeśli twój pupil należy do grupy predysponowanej do wystąpienia syndromu urologicznego, w przypadku pierwszych niepokojących objawów musisz jak najszybciej zabrać go do lekarza weterynarii.

Czym jest syndrom urologiczny kotów (SUK)?

Syndrom urologiczny kotów (SUK), inaczej zapalenie dolnych dróg moczowych u kotów (ang. feline low urinary track disease – FLUTD) to grupa chorób występujących w obrębie pęcherza moczowego lub cewki moczowej. Choroby te dają podobne objawy, jednak mogą mieć kilka przyczyn, dlatego schorzenie to nazywane jest syndromem. W przebiegu SUK u kota obserwuje się zazwyczaj infekcje pęcherza i cewki moczowej oraz kamicę moczową.

Objawy syndromu urologicznego u kota

Zalegający w pęcherzu piasek i stan zapalny cewki moczowej zwierzaka będą utrudniać wydalanie moczu. Zespół objawów u kota z syndromem urologicznym może obejmować:

• oddawanie moczu poza kuwetą,
• ból i wokalizację podczas trudności w oddawaniu moczu,
• częste wizyty w kuwecie,
• obecność krwi w moczu,
• częste wylizywanie okolic cewki moczowej,
• ogólny niepokój, unikanie opiekuna, chowanie się,
• wymioty, brak apetytu, odwodnienie.

W dalszym przebiegu FLUTD może prowadzić do zatkania cewki moczowej kota. Jeżeli nie uda się udrożnić dróg wyprowadzających mocz, dojść może do przerwania ściany pęcherza moczowego i śmierci zwierzęcia.

Predyspozycje do syndromu urologicznego

Przyczyny rozwoju syndromu urologicznego nie są do końca poznane, stąd problem ten określany jest często jako idiopatyczne zapalenie pęcherza moczowego i cewki moczowej. FLUTD może pojawić się u kotów obojga płci i zwierząt w każdym wieku. Jednak na rozwój tego schorzenia narażone są przede wszystkim koty:

• niewychodzące,
• z nadwagą i otyłe,
• przyjmujące zbyt małą ilość wody,
• nerwowe, lękowe, wrażliwe,
• żyjące w stresującym środowisku,
• cierpiące na choroby endokrynologiczne,
• z chorobami serca lub jelit.

Do niedrożności cewki moczowej najczęściej dochodzi u kocurów ze względu na zwężanie się cewki moczowej w stronę jej ujścia. Szczególne predyspozycje do zatykania się ujścia cewki moczowej mają kastrowane samce, u których brak hormonów płciowych może zmniejszać elastyczność cewki moczowej i zwiększać jej podatność na zaczopowanie. Ryzyko wystąpienia FLUTD większe jest również u kotów rasy perskiej, które mają skłonności genetyczne do chorób układu moczowego.

Diagnostyka chorób dolnych dróg moczowych

Syndrom urologiczny u kota nie daje specyficznych objawów klinicznych, dlatego postawienie odpowiedniej diagnozy musi być poprzedzone dokładnymi badaniami.

Podczas wizyty specjalista dokładnie przebada kota i przeprowadzi wywiad z jego opiekunem. Następnie zleci wykonanie badań moczu oraz krwi, by ocenić pracę układu moczowego zwierzaka i wykluczyć inne przyczyny objawów klinicznych. Jeśli doszło do całkowitego zatkania cewki moczowej i kot nie jest w stanie oddać moczu, możliwe jest pobranie materiału za pomocą cystocentezy polegającej na wprowadzeniu igły bezpośrednio do pęcherza czworonoga.

Badanie moczu należy uzupełnić o posiew bakteryjny i badanie osadu. Pozwoli to przeanalizować florę bakteryjną pęcherza i skład zgromadzonego w nim piasku. W dalszej kolejności należy wykonać badanie USG i RTG jamy brzusznej.

Leczenie syndromu urologicznego kotów

FLUTD może mieć różny przebieg. U ponad połowy kotów objawy ustępują w ciągu 2-3 dni i nie wymagają intensywnego leczenia. W przypadkach ostrych zwierzak będzie wymagał natychmiastowego udzielenia pomocy – szczególnie jeśli doszło do zatkania cewki moczowej.

Leczenie polega przede wszystkim na łagodzeniu objawów za pomocą leków rozkurczowych i przeciwbólowych, a także antybiotyków dobranych na podstawie wyników posiewu moczu. Niezbędne może być również udrożnienie cewki moczowej poprzez przepłukanie jej płynem fizjologicznym lub chirurgiczne usunięcie kryształów.

Niestety odpowiednie leczenie rzadko eliminuje problem na stałe, gdyż FLUTD ma tendencje do nawrotów. Opiekun musi więc wprowadzić w środowisku kota kilka zmian, które zapobiegną kolejnym epizodom choroby.

Profilaktyka chorób dolnych dróg moczowych u kotów

Choroby pęcherza i cewki moczowej często mają charakter idiopatyczny. Oznacza to, że nie można ustalić jednoznacznej przyczyny ich powstawania. Istnieje jednak kilka sposobów pozwalających zmniejszyć ryzyko wystąpienia problemów i ich i nawrotu.

Zmiana diety

Zmiana karmy na mokrą zwiększy ilość oddawanego moczu, co umożliwi wypłukiwanie piasku nagromadzonego w pęcherzu. Zwierzakowi należy także zapewnić stały dostęp do świeżej wody i zachęcić go do przyjmowania większej ilości płynów, na przykład udostępniając mu fontannę na wodę. W przypadku niektórych kotów niezbędne może być również wprowadzenie diety weterynaryjnej lub suplementów zapewniających prawidłowe pH moczu.

Ograniczenie stresu

Syndrom urologiczny często ma podłoże stresowe. Dlatego opiekun kota powinien zapewnić zwierzakowi przewidywalną rutynę dnia i nie wprowadzać żadnych gwałtownych zmian w jego otoczeniu. Warto także podawać czworonogowi suplementy redukujące stres i skorzystać z kocich feromonów w formie dyfuzora do kontaktu. Koty bardzo podatne na stres, nerwowe czy agresywne można wspierać także farmakologicznie, przy użyciu leków psychotropowych dobranych przez specjalistę.

Redukcja masy ciała

Nadwaga i otyłość znacząco zwiększają ryzyko nie tylko chorób układu moczowego, ale także innych problemów zdrowotnych. Zwiększenie dawki ruchu poprzez zabawę, podawanie jedzenia w interaktywnych zabawkach i zmniejszenie ilości przysmaków pozwoli utrzymać prawidłową masę ciała, także u kota po kastracji.

Lepszy dostęp do kuwety

Koty mogą unikać korzystania z kuwety z wielu względów – skutkiem tego będzie rzadsze oddawanie moczu mogące przyczynić się do problemów z pęcherzem. Zwiększenie liczby kuwet, zmiana kuwety zakrytej na odkrytą lub wybór innego żwirku mogą sprawić że zwierzak będzie się częściej załatwiał.