Czy koty śnią? Czy miewają koszmary? Naukowcy nie mają wątpliwości!

Wielu opiekunów kotów odnosi wrażenie, że ich podopieczni przesypiają znaczną część swojego życia. I nie mylą się, bowiem większość kotów śpi od 12 do 16 (niektóre nawet do 18), a te najmłodsze i najstarsze nawet 20 godzin na dobę! Niezły wynik, prawda? Dzikie koty, np. lwy, a szczególnie lwice, również nie szczędzą czasu na odpoczynek. W królestwie zwierząt większymi leniuchami od kotów są tylko leniwce. Ale czy podczas tych wielogodzinnych drzemek koty doświadczają fantazji sennych? Czy koty śnią?

Niezwykła rola snu

Tak jak u wszystkich stworzeń, sen u kota odgrywa niezwykle istotną rolę. Zwierzęta te śpią dłużej niż inne ssaki. Dlaczego? Koty to drapieżniki – do nagłych i gwałtownych polowań oraz działań związanych z zabawą potrzebują wiele energii, a sen pozwala im ją skumulować. Taki tryb życia ułatwia im też dieta wysokobiałkowa. Mięsożernemu kotu zdobywanie pożywnego posiłku nie zajmuje tak wiele czasu, jak roślinożercom, którzy muszą pochłonąć mnóstwo liści czy gałązek, by porządnie się najeść.

Dodatkowo sen sprzyja rozwojowi mięśni i kości u kociąt. Jest także naturalnym czynnikiem regenerującym i uzdrawiającym koty w każdym wieku. W odróżnieniu od ludzi, koty rzadko cierpią na bezsenność. Jeśli twój mruczek nie daje ci spać w nocy, to oznacza to, że wyspał się w ciągu dnia!

Czy koty śnią?

Przez długie lata nie było wiadomo, czy zwierzęta mają sny w takim rozumieniu, jak ludzie. Naukowcy, którzy próbowali dowiedzieć się tego na podstawie zachować szczurów, doszli do wniosku, że owszem, zwierzęta śnią. I dziś nie ma już wątpliwości. Śnią prawdopodobnie wszystkie ssaki oraz ptaki, nie ma pewności co do gadów oraz płazów. Podczas snu mózg przetwarza i porządkuje zdobyte w trakcie dnia informacje i doświadczenia. Świadomość, podobnie jak odczucia, są wyłączone.

O czym śnią koty?

Ale o czym marzą nasi futrzani przyjaciele? O obiedzie? O wspinaczce na zasłony? O łapaniu myszy? O zabawie w aportowanie? Prawdopodobnie właśnie o tego typu rzeczach! Wszystko, co twój kot robi w ciągu dnia, jest przetwarzane podczas snu i przeżywane ponownie w jego trakcie. Kot wizualizuje sobie różnego typu przygody z sobą w roli głównej! Dlatego, gdy śpi, możemy zaobserwować drżące wąsy, biegnące łapy i wywracające się powieki, a czasem nawet mlaskanie, warczenie i mruczenie.

Prawdopodobnie w kocich snach jest więcej zapachów i dźwięków niż obrazów. Dlaczego? To właśnie słuch i węch są dla kota najbardziej aktywnymi zmysłami.

Podobnie jak u ludzi, sny zwierząt nie zawsze są przyjemne lub oparte na realistycznych doświadczeniach. Koszmary nocne i bardziej nietypowe fantazje mogą być sposobem na określenie optymalnych sposobów zachowania, gdyby takie doświadczenie pojawiło się w rzeczywistości. Czy koty śnią? Owszem, ale nie tylko o miłych rzeczach – czasem mają także koszmary!

Fazy kociego snu

Koci sen składa się z trzech faz, następujących po sobie kilkanaście razy w jednym cyklu. Fazy snu powtarzają się naprzemiennie: po krótkich okresach snu głębokiego następują okresy snu płytszego i tak aż do przebudzenia.

• Sen płytki

Wzorce kociego snu są podobne do ludzkiego. We śnie kot ma przeważnie zamknięte oczy, lecz jeśli nie śpi, a tylko drzemie, to specjalny mechanizm, nazywany trzecią powieką pozwala kotu jednocześnie odpoczywać i być czujnym na wypadek zagrożenia. W lekką drzemkę kot może zapaść nawet na siedząco. Jego organizm odpoczywa, ale czujne zmysły kontrolują otoczenie. Koty drzemiąc, pozostają w półśnie i nadal reagują na odgłosy otoczenia. Dlatego uszy kota obracają się w tej fazie w kierunku każdego dźwięku. W pierwszej fazie nie występują marzenia senne. Ze snu płytkiego, kot łatwo się budzi gotowy i chętny do aktywności.

• Faza snu głębokiego

W tej fazie kot w końcu się odpręża. Może się obracać i przekręcać, ale jego umysł jest w większości nieświadomy tego, co się dzieje na zewnątrz. W tej fazie również koty nie śnią.

Ach śpij, kochanie…

• Faza REM

Po mniej więcej 30 minutach zaczyna się faza REM. W tym czasie ciało kota jest głęboko rozluźnione, wręcz sparaliżowane, ale jego łapki, uszy i wargi i wibrysy mogą drgać. Co to oznacza? Czy koty śnią w tym momencie? Tak – podobnie jak u człowieka, w tej fazie ciało kota jest zrelaksowane i odpoczywa, ale umysł wciąż jest aktywny i wysyła sygnały do organizmu. Świadczą o tym właśnie te niekontrolowane ruchy, a nawet wydawane przez kota dźwięki.

Sen typu REM wypełnia 20-30% całego okresu snu. Obudzenie kota ze snu głębokiego nie jest łatwe i lepiej nie robić tego bez przyczyny. Przebudzony w ten sposób mruczek może zareagować lękiem i użyć pazurów lub zębów w automatycznym odruchu obronnym.

Podobnie jak w przypadku ludzi, pozbawienie możliwości wyspania się negatywnie wpływa na fizyczne oraz psychiczne aspekty funkcjonowanie całego organizmu. Kotom nie należy przerywać snu! Faza REM, podczas której występują sny, jest kluczowa dla ich regeneracji i prawidłowego rozwoju. Już znamy odpowiedź na pytanie: czy koty śnią? Ale czego dokładnie te marzenia dotyczą, chyba jeszcze długo pozostanie nam się domyślać. Możemy za to życzyć naszym kociakom kolorowych snów!