Ile trwa ciąża kota i jak dbać o kocią mamę podczas i w trakcie porodu?

Twoja kotka jest w ciąży? Mamy nadzieję, że nie. Pamiętaj o korzyściach, jakie wynikają z zabiegu kastracji. W schroniskach przebywa mnóstwo bezdomnych zwierzaków, które czekają na kochających opiekunów. Żadna ciąża kota nie jest potrzebna, dopóki w przytulisku przebywa choć jeden mruczek. Jednak zbliża się okres kociego rozrodu, a ponieważ niestety nie wszystkie zwierzęta pozbawione są możliwości rozmnażania się, wiele kotek już niebawem zostanie mamami. Oto co powinieneś wiedzieć, by pomóc zarówno jej, jak i nienarodzonym jeszcze maleństwom.

Ile trwa ciąża kota?

Okres ciąży trwa nieco ponad dwa miesiące: około 9 tygodni. Lecz są to tylko szacunki, a ciąża kota może równie dobrze trwać od 58 do 72 dni. Gdy kotka urodzi kocięta choćby o 10 dni wcześniej, jest duże prawdopodobieństwo, że małe kociaki niestety nie przeżyją.

Brzuszek ciężarnej kotki nie będzie specjalnie duży aż do kilku tygodni przed porodem. Weterynarz może jednak wyczuć kocięta w jamie brzusznej po co najmniej trzech tygodniach. Na początku ciąży sutki ciężarnych kotek stają się ciemnoróżowe i to będzie pierwsza oznaka, na którą warto zwrócić uwagę. Podczas całej ciąży nie następują większe zmiany – aż do ostatnich dwóch tygodni. Wtedy rozpoczynają się instynktowne przygotowania przyszłej mamy: zwiększony apetyt, szukanie gniazda i znaczne powiększenie sutków, które już niedługo będą karmić młode.

Jak zachowuje się ciężarna kotka?

Temperament kotki, która jest w ciąży, jest bardzo indywidualną kwestią i każda może zachowywać się inaczej. Jedna potrzebować będzie czułości, pieszczot oraz zainteresowania i stanie się aż nazbyt „milusińska”. Inna może być zdecydowanie mniej tolerancyjna wobec ludzi i innych zwierząt domowych – nawet tych, z którymi wcześniej miała dobry kontakt. Co więcej, każda ciąża kota może wyglądać inaczej, a kotki mogą przechodzić ją odmiennie. Nie narzucajmy się jej więc i starajmy się wyczuć, czy nas potrzebuje, czy raczej woli zachować dystans. 

Ciąża u kota. Jak dbać o przyszłą mamę?

Gdy opiekujesz się ciężarną kotką, nie dawaj jej żadnych szczepionek i skonsultuj się z weterynarzem w celu właściwego leczenia ewentualnych pasożytów, takich jak pchły czy robaki. Uważaj, by nie naciskać jej brzuszka i absolutnie nie staraj się samodzielnie liczyć młodych.

Ciężarne kotki są zaskakująco silne, odporne i samowystarczalne. Kicia z pewnością byłaby jednak wdzięczna za jakieś przytulne „gniazdko”, chronione przed przeciągami i zbytnim nasłonecznieniem, skonstruowane np. z kartonu wyściełanego zwykłym czystym i miękkim materiałem oraz gazetami. Najlepiej użyj czegoś, co po porodzie będziesz mógł wyrzucić.

Dieta dla kotki w ciąży

Karm kocią mamę pożywieniem z wysoką ilością składników odżywczych i najlepiej z tauryną. Niedobory tego aminokwasu mogą powodować deformacje płodów, a nawet ich śmierć. Ciąża kota wymaga dostarczania dużej ilości kalorii do organizmu – szczególnie w drugiej części jej trwania. Nie należy jednak przekarmiać kotki! Prowadzi to do zbytniego przyrostu wagi, a to z kolei może dodatkowo obciążyć i osłabić jej organizm.

Warto rozłożyć karmienie na kilka mniejszych posiłków w ciągu dnia, co powinno ułatwić trawienie i zmniejszyć ucisk brzucha na organy wewnętrzne. Ponieważ nagła zmiana rodzaju lub jakości pokarmu może powodować zaburzenia trawienia, nie ma potrzeby wprowadzania radykalnych zmian w kociej diecie. Ciąża kota zwiększa zapotrzebowanie organizmu przyszłej mamy na wapń – potrzebują go maluszki do kształtowania swojego układu szkieletowego. Dbaj też o stały dostęp do czystej wody!

Kiedy kotka zacznie rodzić i ile trwa poród?

Już na tydzień przed narodzinami małych kotków sutki przyszłej kociej mamy będą znacznie powiększone, możesz zauważyć na nich nawet krople mleka. Od teraz kotka będzie skupiała się na znalezieniu najodpowiedniejszego miejsca na zbliżający się poród.

Dzień lub dwa przed tym wydarzeniem, twoja ciężarna kotka zje dużo mniej i spędzi dużo czasu w swoim wygodnym gniazdku. Co chwilę będzie do niego zaglądać i poprawiać je łapkami. Kiedy zbliża się pora rodzenia, kotka będzie leżała na boku i co jakiś czas starała się lizać genitalia. Może również miauczeć w nienaturalny sposób oraz tarzać się. Jednak nie wszystkie kotki miauczą. Jeśli to pierwszy miot kotki, może zachowywać się niespokojnie. Strach przed zbliżającym się wydarzeniem może wywoływać chęć uzyskania pomocy od opiekuna albo wręcz odwrotnie – kotka ze strachu może stać się agresywna. Przygotuj się – maluszki są już w drodze! 

Sam poród trwa od 4 do 8 godzin. Po jego rozpoczęciu już po pierwszej godzinie powinien urodzić się pierwszy kociak. Następne po 15-20 minutach. Zdarza się jednak, że cykl przychodzenia na świat młodych kociąt jest przerywany i trwa nawet 48 godzin. Ciąża kończy się narodzinami od 1 do 8 (przeważnie 3-5) kociąt. Po urodzeniu każdego kociaka z dróg rodnych kotki powinno się wysunąć łożysko, które ta natychmiast zjada. Pozwólmy jej na to instynktowne zachowanie, to cenne dla jej organizmu.

Czy możemy jakoś pomóc rodzącej kotce?

W odróżnieniu od ludzi, koty podczas takich sytuacji wolą samotność. Kotki nie należy dotykać, gdyż może to maksymalizować jego strach i stres. Większość kotów nie wymaga żadnej interwencji. Możemy pozostawać gdzieś niedaleko, „w pogotowiu” i dyskretnie monitorować oznaki niepokoju lub ewentualnych problemów. 

Nie podstawiaj kotu jedzenia ani picia. Podczas porodu przewód pokarmowy „wyłącza się”. Organizm jest skupiony na wydawaniu kociąt na świat. Jeśli kotka miauczy bardzo głośno lub kiedy poród nie będzie przebiegał poprawnie, powinieneś niezwłocznie poprosić o pomoc weterynarza.

Jeśli kotek się już urodził, ale kocia mama nie wyczyściła mu otworów oddechowych (bo jest np. zbytnio wyczerpana), trzeba zareagować natychmiast, bo inaczej kociak może się udusić. To, co powinieneś zrobić to: rozerwać pęcherz płodowy i delikatnie wysunąć z niego kociątko, usunąć śluz z pyszczka i nosa oraz wytrzeć maleństwo do sucha papierowym ręcznikiem. Następnie przetnij pępowinę nitką ok. 2 cm od brzucha i odetnij powyżej sterylnymi nożyczkami.

Jeśli jednak wydarzy się cokolwiek z poniższej listy, koniecznie poproś o pomoc weterynarza!

• nieoczekiwana utrata krwi,
• przedłużające się przygotowania do porodu bez wydawania na świat młodych,
• wydaje ci się, że nie wszystkie kociaki przyszły na świat,
• kocięta rodzą się martwe,
• czerwono-brązowa wydzielina bez kociąt,
• zielonkawa i brzydko pachnąca barwa wód płodowych,
• brak łożyska,
• kocię najwyraźniej utknęło w kanale rodnym,
• odstęp między kociętami wynosi dwie godziny,
• słaby, przerywany wysiłek przez jedną do dwóch godzin bez porodu,
• zasłabnięcie kotki,
• po rozpoczęciu ssania sutek stał się gorący i zaczerwieniony,
• kotka nie zajmuje się należycie młodymi (może jest zbyt słaba, należy jej pomóc).

Fot. Shutterstock

Gdy małe kocięta są już na świecie…

Po ciężkiej pracy, jaką był poród, kotka będzie potrzebować spokoju i przestrzeni. Jednak nie wszystkie mruczki równie wysoko cenią sobie prywatność. Niektóre matki mogą potrzebować więcej uwagi od swoich opiekunów. Na początku oczywiście nie dotykaj młodych. Matka powinna samodzielnie je oczyścić, pozwól jej na to, nawet jeśli uważasz to za niezbyt przyjemne.

Z kontaktem zaczekaj przynajmniej do otwarcia oczu przez młode, co dzieje się średnio w ciągu siedmiu do dziesięciu dni. Kontynuuj karmienie swojej kotki karmą dla kotów, podczas gdy ona karmi piersią. Będzie teraz potrzebować dodatkowych kalorii i pożywienia, aby wyżywić siebie oraz swoje dzieci. Pamiętaj jednak o nieprzekarmianiu jej.

Pomóż kotce utrzymać jej legowisko w czystości, wymieniaj kocyki i szmatki. Jeśli mama oddaje mocz w nienormalny sposób i nie wypróżnia się, nie je lub nie pije, jeśli kocięta nie rozwijają się i nie przybierają na wadze – jak najszybciej zabierz całą familię do lekarza weterynarii. Czujnie obserwuj, czy koty nie potrzebują pomocy medycznej.

Kotka rzadko opuszcza gniazdo, dlatego zadbajmy o ułatwienie jej codziennego funkcjonowania i dostępu do niezbędnych źródeł. W pobliżu legowiska ustaw miseczkę pełną czystej, świeżej wody oraz z jedzeniem. Niech niedaleko znajduje się także kuweta.

Pamiętaj, aby nie wydawać kotków nowym opiekunom zbyt wcześnie. Kocięta muszą być z matką przez minimum 8 tygodni, aby mogły być prawidłowo „odstawione”. Zdecydowanie jednak 12 tygodni z mamą jest lepsze – kociak ma czas, by nauczyć się wszystkich najważniejszych zachowań społecznych. Teraz pomyśl o kastracji. Najlepszą rzeczą, jaką możemy zrobić dla światowej populacji kotów, jest ograniczenie ekspansji poprzez kastrację naszych własnych mruczków.